– Ájnas lávkke åvddålijguovlluj avtastallamådåstussaj

Ráddidus sihtá láhkatjanádum aktisasjbarggosjiehtadimij suohkanij ja skihppijviesoj gaskan, buoredit ruhtadimsystemav ja ienep hieredimev suohkanijn váj buorep ja guoddelis varresvuodadievnastusáv oadtjop boahtteájggáj.

Uddni sáddi Ráddidus gålmmå ájnas varresvuodadokumenta guláskuddamij:

• Ådå láhka suohkanij varresvuoda- ja huksodievnastusáj gáktuj
• Ådå álmmukvarresvuohtaláhka
• Ådå nasjonála varresvuoda – ja huksoplána vuodo

– Dáj ådå lágaj ja ådå varresvuoda- ja huksoplána vuodo baktu joarkkep åvddålijguovlluj avtastallamådåstusájn. Avtastallamådåstusá baktu galggap ásadit varresvuodadievnastusáv mij le buorebut aktij måsskidum. Sihtap skihpudagájt hieredit ja ráddjit, ja buorep varresvuodadievnastusájt fálaldit dåppe gåggu ulmutja årru, javllá stáhtaminisstar Jens Stoltenberg.

Avtastallamådåstusá vuodo bigoduváj stuorradiggediedádusán 2009 biehtsemáno, ja doajmmagoahtá ådåjakmáno 1. biejve 2012.

Stoltenberg nammat gålmmå ájnas dåjma maj hárráj ráddidus dal ádnu vuojnojt:

1) Suohkana galggi oadtjot rudájt váj bessi mákset pasientajt gudi li juo gergas skihppijvieson, váj bessi sijddasuohkanij boahtet ienni gå sajijt válldet skihppijvieson.

2) Suohkana oadtju rudájt mákset oasev gålojs muhtem pasienntajuohkusijs gudi skihppijviesojda båhti. Návti suohkana bessi hieredit jali suohkandåktårdievnastusá baktu viehkev fállat ienni gå pasienta galggi hæhttut skihppijviessuj.

3) Suohkana ja skihppijvieso galggi sjiehtadusájt dahkat, duola dagu árvustallat le gus farra mávsulasj ådå giehtadallamfálaldagájt ásadit suohkanijn.

Ådå lágan suohkanij varresvuoda- ja huksodievnastusáj gáktuj oajvvat ráddidus nággit suohkanijt ja skihppijviesojt aktan barggat. Suohkana ja skihppijvieso galggi sjiehtadusájt dahkat váj pasienta e dåssjen skihppijviessuj boade ienni gå sæmmi buorre jali ájn de vil buorep fálaldagáv oadtjot suohkanin ja navti e ga dárbaha skihppijvieson vællahit gå li dåppe gærggam.

– Návti dilev láhtjep váj suohkana ja skihppijvieso galggi ájn ienep aktan barggat. Vuojnnep moadda suohkana ja skihppijvieso li juo aktan barggám vaj pasienta galggi buorep fálaldagáv oadtjot lahkabirrasin. Dassta mij sihtap ájn ienebuv, javllá varresvuohta- ja huksominisstar Anne-Grete Strøm-Erichsen.

– Ráddidus dal ájnas bargov álgat váj buorep dievnastusfálaldagáv oadtjop ja ienep ávkev juohkka varresvuodarudás. Riekta le, ja ájnas aj jut biggip varresvuodadievnastusájt lagábuv gåggu årrop. Avtastallamådåstus le desentraliserimådåstus ja hieredimådåstus. Ådå láhkaoajvvadus sisadná suohkan galggá juohkka suorgev ja ábnnasav adnet álmmukvarresvuoda nannimdiehti. Ep åvvånis iehpeda suohkana li gárvvása dán lasedum åvdåsvásstádussaj majt dal oadtju, javllá suohkan- ja guovllominisstar Liv Signe Navarsete.

Ietja dåjmaj gaskan majt ráddidus oajvvat li dá:

• Suohkana galggi nammadit koordináhtorijt pasientajda gudi guhkesájggásasj ja moattelágásj dievnastusájt dárbahi.
• Galggá sjaddat álkep gujttit. Aktisasj gujttimsadje galggá udnásj gålmå gujttimårnigij sadjáj ásaduvvat.
• Suohkana galggi varresvuodahásstalusájt ietjas álmmuga gaskan guoradallat, ja vælggogis li dárbulasj dåjmajt ásadit dájt hásstalusájt tjoavdátjit.
• Álmmukvarresvuoda åvdåsvásstádus biejaduvvá ålles suohkanij. Uddni le dat dåssju varresvuodasuorge duogen.

Uddni buktá ráddidus aj ådå nasjonála varresvuoda- ja huksoplánav buktá guláskuddamij. Pládna galggá åvddån biejaduvvat stuorradiggediedádussan 2011 gidá, mij galggá boahtteájge varresvuoda- ja huksodievnastusá vuodon. Ráddidus ásat vijdes guláskuddamav nehta baktu, váj juohkkahasj bæssá gullut.

Guláskuddam dán næhttabájken almoduvvá: http://fremtidenshelsetjeneste.regjeringen.no

 – Oassálaste ja buvte ietjat vuojnojt boahtteájge varresvuodadievnastusá gáktuj, oajvvat varresvuohta- ja huksominisstar.