Meld. St. 20 (2015–2016)

Noregs fiskeriavtalar for 2016 og fisket etter avtalane i 2014 og 2015

Til innhaldsliste

5 Fisket etter avtalane i 2014 og 2015

Dette kapitlet gjer greie for hovudtrekka i fisket etter fiskeriavtalane Noreg hadde med andre land i 2014 og 2015. Hovudvekta er lagt på norsk utnytting av avtalene og i kva grad partane som får tildelt kvotar i norske område, faktisk utnyttar desse kvotane.

Norske fiskarar utnyttar generelt kvotane godt, og for dei kommersielt viktigaste bestandane blir kvotane nytta så godt som fullt ut, jf. tabell 5.1

Tabell 5.1 Norsk utnytting av nokre av dei kommersielt viktige kvotane i 2014 og 2015

Utnyttingsgrad

2014

2015

Barentshavet, Noreg – Russland

– Torsk

100 %

100 %

Hyse

101 %

85 %

Nordsjøen og Skagerrak, Noreg – EU

Sild

103 %

103 %

– Sei

93 %

105 %

Fleirpartsavtalar

Norsk vårgytande sild (nvg-sild)1

103 %

102 %

Makrell1

100 %

104 %

Kolmule1

108 %

98 %

1 Oversikta tek ikkje omsyn til overføringar over år (kvotefleksibilitet).

Noreg utnyttar godt kvotane på dei bestandane som vi deler med Russland. Noreg har god tilgang på desse bestandane i eiga sone, og vi nyttar difor lite av sonetilgangen vi har i russiske sone. Russland fiskar store deler av sine kvotar i norsk økonomisk sone (NØS). Årsaka til at Noreg ikkje nytta heile hysekvoten er at totalkvoten vart auka med 25 prosent midt i året som følgje av ein revidert metodikk for bestandsvurderinga.

Forhandlingane med EU var seint ferdige i 2014. Dette påverka i særleg grad EU sitt fiske i Nordsjøen detta året. Noreg nytta heile den norske sildekvoten, i tillegg var torske- og seikvoten sør for 62°N brukbart nytta begge åra. I følgje offisiell fangststatistikk har EU i dei seinare åra hatt relativt god utnytting av fellesbestandane i Nordsjøen.

I EU-farvatna vart dei norske kvotane og sonetilgangen av dei pelagiske artane sild, kolmule og brisling, i tillegg til blåkveite og kviting, godt nytta begge åra. Noreg nytta heile augepålkvoten i 2015. Norske linefartøy fiska ein god del av botnfiskkvotane av blålange, lange og brosme både i 2014 og 2015.

Det norske fisket i Skagerrak har dei siste åra i hovudsak vore konsentrert om reke og sild. EU har fiska mest av artane torsk, hyse, raudspette og reker i Skagerrak. Med unntak av hyse og kviting har Sverige fiska store deler av kvotane sine i NØS.

Avtalen mellom Noreg og Færøyane for 2014 vart først inngått i mars 2014. Dette er truleg noko av årsaka til låg kvoteutnytting for botnfisk då lineflåten bruker å fiske i færøysk sone tidleg på året. Færøyane har fiska mesteparten av kvotane sine på torsk, hyse og sei i NØS. Det har vore høg utnytting av kvotane i 2015.

Med unntak av kveite har Noreg hatt godt utbytte av kvotane i Grønlands sone i 2014 og 2015. Det same har Grønland i NØS nord om 62°N. Noreg har også utnytta botnfiskkvotane ved Island godt begge åra. Det same har Island i NØS nord om 62°N.

Alle kyststatane har nytta kvotane sine av dei pelagiske artane norsk vårgytande sild, kolmule og makrell godt.

I 2014/2015 nytta Noreg heile kvoten sin, både ved Grønland og ved Island. Dei norske fartøya kan sesongen 2015/2016 fiske heile kvota ved Island etter 1. oktober. Heile kvoten var fiska opp då fisket vart avslutta 22. februar 2016.

5.1 Tosidige avtalar

5.1.1 Noreg – Russland

Noreg har ei høg utnytting av kvotane på dei fiskebestandane vi forvaltar saman med Russland. Også Russland utnyttar sine kvotar godt. Russland fiskar store deler av sine kvotar i norsk økonomisk sone (NØS). Noreg nyttar lite av sonetilgangen vi har i russisk sone, fordi vi har god tilgang på desse bestandane i eiga sone. Årsaka til at hysekvoten ikkje vart fullt utnytta er at totalkvoten vart auka med 25 prosent midt i året som følgje av ein revidert metodikk for bestandsvurderinga.

Tabell 5.2 Norske kvotar og fangstar på fellesbestandane i Barentshavet

Art

Kvotar1 (tonn)

Fangstar2 (tonn)

2014

2015

2014

2015

Torsk

466 439

414 920

465 452

413 727

Hyse

90 484

111 947

91 303

95 133

Blåkveite

9 675

9 675

9 977

10 019

Lodde

38 980

71 980

40 021

71 319

1 Etter overføring til tredjeland.

2 Landings- og sluttsetelregisteret i Fiskeridirektoratet per 10. februar 2016, inklusive forskingsfangst og ungdoms- og rekreasjonsfisket.

Tabell 5.3 Russiske kvotar og fangstar på fellesbestandane i Barentshavet

Kvotar1 (tonn)

Fangstar2 (tonn)

2014

2015

2014

2015

Torsk

431 735

389 240

433 482

355 639

Hyse

79 115

79 115

78 725

80 706

Blåkveite

8 625

8 625

10 061

-

Lodde

26 020

48 020

25 720

43 609

1 Etter overføring til Noreg, men før tilbakeføring av ubrukt tredjelandskvote.

2 For 2014 vart fangsttala utveksla i Den blanda norsk-russiske fiskerikommisjonen. Fangsttala for 2015 er rapportert frå russiske styresmakter til norske styresmakter og inkluderer fangst til og med november. Fangst av blåkveite er ikkje med i dei sistnemnte rapportane.

Tabell 5.4 Norske kvotar og fangstar i russisk økonomisk sone

Art

Kvotar (tonn)

Fangstar1 (tonn)

2014

2015

2014

2015

Torsk

140 000

200 000

6 521

6 406

Hyse

35 000

40 000

1 418

1 418

Blåkveite

8 925

8 925

4

4

Lodde

38 980

71 980

-

1 418

Reker

4 000

4 000

1 426

1 829

Grønlandssel2

7 000

7 000

-

-

Steinbit

2 500

2 500

678

457

Flyndre

200

200

-

-

Bifangstkvote

500

500

8

15

1 Fiskeridirektoratets register for elektroniske fangst- og aktivitetsdata per 8. februar 2016.

2 Talet på dyr.

Tabell 5.5 Russiske kvotar og fangstar i norske havområde

Område/art

Kvotar (tonn)

Fangstar1 (tonn)

2014

2015

2014

2015

NØS N 62°N

Torsk

200 000

200 000

161 881

138 602

Hyse

35 000

40 000

18 914

21 270

Blåkveite

7 875

7 875

3 779

4 011

Lodde

25 920

47 920

-

334

Sei2

12 000

12 000

12 037

11 968

Steinbit

4 500

4 500

4 012

4 564

Uer3

2 000

2 000

605

592

Snabeluer3

2 000

7 400

491

644

Kolmule4

20 887

21 931

150

365

Norsk vårgytande sild4

54 682

36 498

23 821

25 289

Andre artar

3 000

3 000

344

309

Fiskerisona ved Jan Mayen

Norsk vårgytande sild

-

-

4 975

526

Makrell

-

-

25

23

Kolmule

-

-

1 384

48

1 Kvotekontrollen i Fiskeridirektoratet per 8. februar 2016.

2 Av totalkvoten på 12 000 tonn sei kunne inntil 5 000 tonn fiskast i eit direktefiske i 2014 og 2015.

3 Kvoten for snabeluer og vanleg uer kunne berre nyttast til bifangst i 2014. For 2015 kunne russiske fartøy fiske inntil 7 400 tonn snabeluer i eit direktefiske i NØS nord for 62°N

4 Kolmulekvoten og sildekvoten i NØS nord for 62°N kunne òg fiskast i fiskerisona ved Jan Mayen.

5.1.2 Noreg – EU

Forhandlingane med EU for 2014 vart ferdige først 12. mars 2014. Dette gjorde det noko vanskelegare for fiskarane frå EU og Noreg å fiske i kvarandre sine soner. Tradisjonelt har EU-flåten fiska i norsk sone heile året, medan den norske flåten ikkje har vore avhengig av å kunne fiske i EU-sona dei første vekene. At avtalen kom seint i 2014 har difor truleg hatt mest å seie for EU-flåten. Forhandlingane for 2015 vart derimot gjennomførde på normalt vis. Lysingfangstar i Nordsjøen har auka dei siste åra. Noreg har fått større blåkveitekvote i EU-sona i ICES-område IIa, og kvoten vart godt utnytta.

Tabell 5.6 Norske kvotar og fangstar på fellesbestandane i Nordsjøen

Art

Kvotar1 (tonn)

Fangstar2 (tonn)

2014

2015

2014

2015

Torsk

4 911

5 175

4 600

5 534

Hyse

5 498

5 807

2 734

2 004

Sei

39 739

33 743

37 023

35 274

Kviting

669

428

918

1 088

Raudspette

7 214

8 386

584

169

Sild3

138 563

130 960

142 002

134 342

1 Etter overføringar frå EU og tredjeland, inkl. CCTV tillegg.

2 Landings- og sluttsetelregisteret i Fiskeridirektoratet per 9. februar 2016.

3 Tabellen syner nordsjøsildkvoten inkludert den delen av Skagerrakkvoten som kan takast ut i Nordsjøen.

Tabell 5.8 syner fangstmoglegheitene for norske fartøy i EU-sona. For fleire artar kan kvoten også fiskast i NØS eller i internasjonalt område. Slike fangstar reduserer høvet til å fiske tilsvarande i EU-sona. Det er til dømes tilfellet med makrellen. Avvik kan elles komme av at fisken er vanskeleg tilgjengeleg eller at det er liten interesse for å fiske denne arten.

Noreg får også kvotar i grønlandske farvatn gjennom forhandlingane med EU. Tradisjonelt har kvoten på blåkveite på Vest-Grønland vore best nytta, men i 2014 og 2015 vart også kvoten på Aust-Grønland nytta. Dei siste åra har det vore liten interesse for å fiske reker.

Figur 5.1 Portugisarane elskar klippfisk. Her deler fiskeriminister Per Sandberg ut klippfisk i Lisboa

Figur 5.1 Portugisarane elskar klippfisk. Her deler fiskeriminister Per Sandberg ut klippfisk i Lisboa

Foto: Nærings- og fiskeridepartementet

Tabell 5.7 EUs kvotar og fangstar på fellesbestandane i Nordsjøen

Art

Kvotar1 (tonn)

Fangstar2 (tonn)

2014

2015

2014

2015

Torsk3

23 073

24 227

18 030

15 130

Hyse

32 079

31 598

27 641

18 702

Sei

36 917

31 683

32 145

29 561

Kviting

15 233

12 310

12 236

9 095

Raudspette

104 117

119 390

63 639

51 039

Nordsjøsild

333 726

316 131

319 000

261 815

1 Etter overføringar mellom Noreg og EU og før overføring til tredjeland.

2 Fangsttala for heile 2014 og for 2015 per 31. oktober 2015 var utarbeidd i førebuinga til forhandlingane mellom Noreg og EU hausten 2015.

3 I tillegg kjem 2 769 tonn i 2014 og 2 907 tonn i 2015 som var avsett til forsøk med CCTV.

Tabell 5.8 Norske kvotar og fangstar i EU-farvatn1 og tildelte kvotar frå EU i grønlandske farvatn

Område/art

Kvotar (tonn)

Fangstar2 (tonn)

2014

2015

2014

2015

EU-farvatn

Makrell

278 868

236 938

75 924

19 438

Sild3

60 000

60 000

57 852

59 055

Augepål

15 000

15 000

7 866

15 802

Kolmule

277 983

102 605

212 603

101 405

Tobis

0

0

-

-

Havbrisling

9 000

9 000

9 007

9 065

Hestmakrell

3 550

3 550

381

78

Torsk3

4 911

5 175

2 374

3 175

Hyse3

5 498

5 807

1 754

1 140

Sei34

39 739

35 123

12 383

19 691

Blålange

150

150

49

133

Lange5

5 500

5 500

4 822

6 170

Brosme5

2 923

2 923

1 391

1 871

Kviting3

669

428

823

879

Raudspette3

7 214

8 386

530

127

Sjøtunge

10

10

-

-

Blåkveite6

1 000

1 000

1 020

856

Kombinert kvote

140

140

148

150

Andre artar

4 000

4 000

2 573

4 133

Vest-Grønland

Blåkveite

575

575

572

575

Kveite

75

75

-

1

Aust-Grønland7

Reker

2 550

2 550

-

-

Blåkveite

575

575

575

575

Kveite

75

75

-

-

Uer7

800

800

161

800

Skolest/Isgalt o.a.8

60

60

87

84

1 Etter overføringar til EU og tredjeland.

2 Fangsttala er henta frå Landings- og sluttsetelregisteret i Fiskeridirektoratet per 9. februar 2016.

3 For desse fellesbestandane avtalar EU og Noreg storleiken på TAC for kvar bestand, fordeling av TAC på dei to partane, eventuelle kvotebyte og kor mykje partane maksimalt kan fiske i dei respektive sonene. Norske fartøy kan fiske kvoten i både EU-sonen og i NØS.

4 Inkludert kvote og fangst i ICES-område VIa.

5 Av den samla kvoten for lange og brosme kan inntil 25 prosent vere bifangst (maksimalt 3 000 tonn). Inntil 2 000 tonn kan føres mellom brosme- og langekvotene.

6 Kvoten på blåkveite gjeld for ICES-underområder IIa og VIa.

7 Kvoten på uer ved Aust-Grønland kan òg fiskast i internasjonalt farvatn.

8 Kvoten på skolest/isgalt kan fiskast både på Vest- og Aust-Grønland.

Tabell 5.9 EU sine kvotar og fangstar i norske havområde

Område/art

Kvotar (tonn)

Fangstar1(tonn)

2014

2015

2014

2015

NØS, N 62°N

Torsk2

20 524

22 036

20 486

20 333

Hyse2

1 200

1 288

1 008

1 014

Sei

2 550

2 550

547

2 144

Blåkveite

50

50

77

85

Vanleg uer

750

750

42

77

Snabeluer

750

750

47

66

Kolmule

203 448

-

25

-

Makrell

22 179

18 852

2 020

9 600

Norsk vårgytande sild3

24 519

-

8 781

-

Andre artar

350

350

141

209

NØS, Nordsjøen4

Torsk5

20 054

21 057

6 141

8 310

Hyse2,5

23 862

25 502

4 381

7 638

Sei5

36 917

31 383

11 716

12 955

Kviting5

10 320

8 848

525

850

Raudspette5

42 723

49 114

5 348

8 796

Makrell

39 115

33 527

128

4 962

Nordsjøsild5

50 000

50 000

-

17 646

Augepål

-

-

-

-

Kolmule

203 448

-

-

-

Tobis

0

-

-

-

Reker

357

357

16

77

Andre artar2

10 870

11 020

7 715

9 122

Fiskerisona ved Jan Mayen

Norsk vårgytande sild

24 519

-

-

-

Kolmule

203 448

-

-

-

1 Fiskeridirektoratets register for elektroniske fangst- og aktivitetsdata per 8. februar 2016. Tala er basert på fartøya sine rapporterte soner ved fiske.

2 EU bytar frå seg lodde ved Grønland, Island og Jan Mayen til Noreg. EU fekk økt kvote av torsk og hyse i NØS nord for 62°N i tillegg til hyse og lange, som i tabellen ovanfor ligg under kategorien «andre artar», i NØS sør for 62°N i mai 2015. EU bytar frå seg lodde ved Grønland, Island og Jan Mayen til Noreg

3 EU sin kvote av norsk vårgytande sild nord for 62°N kunne fiskast i område under norsk jurisdiksjon nord for 62°N i 2014. På grunn av ueinigheit om fordeling av bestanden av norsk vårgytande sild vart det ikkje inngått bilaterale avtalar om fiske i kvarandes sone i 2015.

4 EU sine kvotar i NØS i Nordsjøen er både i 2014 og 2015 sett saman av tre kvoteavtalar: avtalen mellom EU og Noreg, avtalen mellom Sverige og Noreg og «kolmuleavtalen». Avtalen mellom Sverige og Noreg er presentert i tabell 5.12.

5 For desse fellesbestandane avtalar EU og Noreg storleiken på TAC for kvar bestand, fordeling av TAC på dei to partane, eventuelle kvotebyte og kor mykje partane kan fiske i dei respektive sonene.

Noreg – EU: fisket i Skagerrak og Kattegat

Det norske fisket i Skagerrak har dei siste åra i hovudsak vore konsentrert om reker og sild.

EU nyttar best ut kvotane på torsk, hyse og nordsjøsild. Det er i hovudsak Danmark og Sverige som fiskar på desse kvotane, men for enkelte artar har og andre EU-land mindre kvotar. På eige grunnlag kvoteregulerer EU også andre bestandar enn dei det er fastsett kvotar på gjennom avtalen om regulering av fiskebestandane i Skagerrak/Kattegat.

Tabellane 5.10 og 5.11 viser kvotane og fangstane i Skagerrak og Kattegat i 2014 og 2015.

Tabell 5.10 EU sine kvotar og fangstar i Skagerrak og Kattegat

Art

Kvotar1 (tonn)

Fangstar2 (tonn)

2014

2015

2014

2015

Torsk

3 843

4 035

4 084

3 227

Hyse

2 256

2 399

2 102

1 180

Kviting

1 031

1 031

90

106

Raudspette

9 855

9 855

8 559

7 853

Sild

47 174

44 447

26 186

21 065

Brisling

30 784

30 784

18 495

10 527

Reker

3 551

4 074

3 482

3 246

1 Torsk, raudspette og reker kan berre fiskast i Skagerrak. For dei andre artane gjeld kvotane både i Skagerrak og den nordlege delen av Kattegat.

2 Fangsttala for heile 2014 og for 2015 per 31. oktober 2015 var utarbeidd i førebuinga til forhandlingane mellom Noreg og EU hausten 2015.

Tabell 5.11 Norske kvotar og fangstar i Skagerrak og Kattegat

Art

Kvotar (tonn)

Fangstar1 (tonn)

2014

2015

2014

2015

Torsk2

144

152

136

101

Hyse

99

105

86

63

Kviting

19

19

5

6

Raudspette3

501

501

43

69

Sild4

3 118

2 908

2 048

2 475

Makrell

3 000

3 000

-

-

Brisling

2 496

2 496

257

296

Reker5 6

5 469

6 346

5 748

6 368

1 Landings- og sluttsetelregisteret i Fiskeridirektoratet per 9. februar 2016.

2 Tabellen viser Skagerrakkvoten ekskludert den overførbare delen av Skagerrakkvoten som kan tas ut i Nordsjøen.

3 300 tonn overført frå Nordsjøen.

4 Utanfor grunnlinjene.

5 Den delen av rekekvoten som i utgangspunktet kunne fiskast i Skagerrak utgjorde i 2014 og 2015 høvesvis 3 099 og 3 556 tonn. Rekene i Nordsjøen og Skagerrak høyrer likevel til den same bestanden, og rekekvotene i Nordsjøen og Skagerrak forvaltast derfor som ein. Av den grunn inneheld kvote- og fangsttala også områdekvoten i Nordsjøen og fangstane på denne. I 2014 fiska norske fartøy 4 500 tonn i Skagerrak og 1 248 tonn i Nordsjøen. I 2015 vart det av norske fartøy fiska 4 741 tonn i Skagerrak og 1 627 tonn i Nordsjøen.

6 For 2014 og 2015 vart Noreg og EU einige om at det kunne fiskast inntil 10 prosent på neste års kvote. Ved eit underfiske kunne inntil 10 prosent overførast til neste års kvote.

Noreg – EU: Sverige

Noreg har ein såkalla nabolandsavtale med Sverige om fiskeri, som gjev svenske fiskarar retten til å fiske i norsk sone i Nordsjøen. Svenske fiskarar får tildelt kvotar på torsk, hyse, kviting, lyr, sei, sild, makrell, reker og industrifisk.

Svenske kvotar og fangstar i norske havområde i 2014 og 2015 er vist i tabell 5.12.

Tabell 5.12 Svenske kvotar og fangstar i norske havområde

Område/art

Kvotar (tonn)

Fangstar1 (tonn)

2014

2015

2014

2015

NØS, Nordsjøen

Torsk

382

382

361

376

Hyse

707

707

89

114

Sei

880

880

876

877

Kviting

190

190

44

53

Industrifiske2

800

800

777

786

Makrell

247

312

180

312

Sild

866

1 093

857

916

Reker

123

123

104

123

Andre artar

-

-

44

72

1 Fangsttala er basert på innrapporterte tal frå Det Svenske Fiskeriverket.

2 Industrifiskkvoten til Sverige omfattar kolmule, augepål, tobis, brisling og hestmakrell. Av dette kunne det fiskast maksimalt 400 tonn hestmakrell.

5.1.3 Noreg – Færøyane

Avtalen mellom Noreg og Færøyane for 2014 med omsyn til botnfisk vart først inngått i mars 2014. Dette er noko av årsaka til den låge kvoteutnyttinga, då lineflåten brukar å fiske i færøysk sone tidleg på året. Avtala for 2015 vart inngått 12. desember 2014.

Færøyane har utnytta botnfiskkvotane godt. Færøyske fartøy har i hovudsak fiska kvoten på kolmule og makrell i si eiga sone, i EU-sona og i internasjonalt farvatn dei siste åra. Dei har difor ikkje fiska makrell og kolmule i NØS nord for 62°N, eller i fiskerisona ved Jan Mayen i 2014. I 2015 hadde dei ikkje tilgang til å fiske kolmule i norske havområde.

Tabell 5.13 Norske kvotar og fangstar i færøysk sone

Art

Kvotar (tonn)

Fangstar1 (tonn)

2014

2015

2014

2015

Lange/blålange

1 250

1 900

528

1 773

Brosme

1 025

1 600

379

1 214

Sei

-

500

-

39

Makrell2

51 625

43 881

383

5

Hestmakrell

-

-

-

-

Kolmule

124 180

80 000

3 170

78 457

Andre artar

737

800

63

102

1 Fiskeridirektoratets register for elektroniske fangst- og aktivitetsdata per 10. februar 2016. For 2015 er fangst justert som følgje av fiske i det særlige området der fartøy har lisens både hos Færøyane og EU.

Tabell 5.14 Færøyske kvotar og fangstar i norske havområde

Område/art

Kvotar (tonn)

Fangstar1 (tonn)

2014

2015

2014

2015

NØS, N 62°N

Torsk

12 000

14 121

12 263

13 258

Hyse

1 300

1 800

867

1 458

Sei

300

800

315

695

Kolmule

22 090

-

-

-

Makrell

54 684

46 485

-

-

Andre artar2

300

400

182

236

NØS, Nordsjøen

Kolmule

22 090

-

-

-

Makrell

54 684

46 485

-

-

Fiskerisona ved Jan Mayen

Kolmule

22 090

-

-

-

Makrell

-

46 485

-

-

1 Kvotekontrollen i Fiskeridirektoratet per 8. februar 2016.

2 Inkludert uer, sei og blåkveite.

5.1.4 Noreg – Grønland

Noreg sine kvotar og fangstar i grønlandsk sone i 2014 og 2015 går fram av tabell 5.15. I tillegg kan norske fartøy fiske i grønlandsk sone på kvote tildelt av EU (sjå tabell 5.8).

Kvotane på torsk og blåkveite var godt nytta, medan kvoten på kveite vart vanskeleg å nytte.

Kvoten på uer er delt i botnlevande og pelagisk uer. Den pelagiske uerkvoten frå Grønland og EU kan fiskast i internasjonalt farvatn. Desse kvotane vart godt nytta.

Tabell 5.15 Norske kvotar og fangstar i grønlandsk sone

Art

Kvotar (tonn)

Fangstar1 (tonn)

2014

2015

2014

2015

Vest-Grønland:

Blåkveite

900

900

900

904

Aust-Grønland:

Blåkveite

275

500

287

586

Kveite

160

160

47

10

Uer

1 350

800

1 367

822

Bifangst av andre artar

150

150

59

84

Vest- og Aust-Grønland:

Torsk

1 200

1 200

1 289

1 273

1 Fiskeridirektoratets register for elektroniske fangst- og aktivitetsdata per 12. februar 2016.

Tabell 5.16 Grønlandske kvotar og fangstar i norske havområde

Område/art

Kvotar1 (tonn)

Fangstar2 (tonn)

2014

2015

2014

2015

NØS, N 62°N

Torsk

8 825

8 600

8 205

7 572

Hyse

1 400

1 400

1 139

1 117

Sei

700

700

407

437

Andre artar

260

260

71

122

1 Grønland overførte 5 325 torsk og 500 tonn hyse frå Russland til NØS i 2014, og 5 100 torsk og 500 tonn hyse frå Russland til NØS i 2015.

2 Kvotekontrollen i Fiskeridirektoratet per 8. februar 2016.

5.1.5 Noreg – Island

Norske fartøy har utnytta kvotane på botnfisk ved Island godt dei seinaste åra. Island har også tradisjonelt fiska opp torskekvoten som dei er tildelt, samstundes som dei i stor grad utnyttar det kvantum som kan fiskast som bifangst. Islandske fartøy har i hovudsak fiska kvoten på norsk vårgytande sild i si eiga sone og i færøysk sone dei siste åra. I tillegg hadde dei ikkje høve til å fiske norsk vårgytande sild i norske havområder i 2015. Dei har difor ikkje fiska norsk vårgytande sild i NØS nord for 62°N eller i fiskerisona ved Jan Mayen i 2014 og 2015.

Tabell 5.17 Norske kvotar og fangstar i islandsk sone

Art

Kvotar (tonn)

Fangstar1 (tonn)

2014

2015

2014

2015

Brosme, lange, blålange

500

500

494

407

Uer2

-

-

18

26

Anna2

-

-

55

75

1 Landings- og sluttsetelregisteret i Fiskeridirektoratet per 12. februar 2016.

2 I tillegg til kvoten på 500 tonn botnfisk hadde norske fartøy og høve til å ha inntil 25 prosent bifangst av andre artar.

Tabell 5.18 Islandske kvotar og fangstar i norske havområde

Område/art

Kvotar (tonn)

Fangstar1 (tonn)

2014

2015

2014

2015

NØS, N 62°N

Torsk

9 075

8 158

9 073

8 250

Hyse2

-

-

2 048

1 816

Sei2

-

-

285

224

Nvg-sild

11 299

-

-

-

Andre artar2

2 723

2 447

33

43

Fiskerisona ved Jan Mayen

Nvg-sild

60 722

-

-

-

1 Fiskeridirektoratets register for elektroniske fangst- og aktivitetsdata per 8. februar 2016.

2 Bifangst inntil 30 prosent.

5.2 Kyststatsavtalar og andre fleirsidige avtalar

5.2.1 Norsk vårgytande sild

I 2007 var kyststatane einige om å innføre kvotefleksibilitet over årsskiftet for 2008. Denne ordninga er seinare ført vidare. Tabell 5.19 og 5.20 viser kvotane før og etter overføringar mellom partane, og overføringar over år.

Færøyane skreiv i 2014 ikkje under avtalen fordi dei krevjer ei større del av totalkvoten. Dei andre partane inngjekk då ein firepartsavtale der dei sette av eit kvantum til Færøyane i samsvar med deira del av kvoten tidlegare år. Det vart ikkje inngått ein ny firepartsavtale for 2015. Det låg likevel føre ei felles forståing om ein totalkvote på 283 013 tonn. Som følgje av at det ikkje vart inngått ein avtale for 2015 vart det heller ikkje inngått avtalar som ga andre partar, med unntak av Russland, tilgang til å fiske norsk vårgytande sild i norsk sone. Færøyane og Island har dei siste åra fiska store delar av kvoten sin i eiga sone, medan EU i 2015 fiska den største delen av kvoten sin i internasjonalt farvatn i Norskehavet.

Tabell 5.19 Kvotar og fangstar av norsk vårgytande sild i 2014

STAT

Kvote

Balanse 2013

Overføring

Kvote etter overføring og fleksibilitet

Fangstar (tonn)1

Balanse 2015

EU2

27 244

2 630

-

29 874

23 552

6 322

Færøyane3

40 000

-

-12 100

27 900

26 898

1 002

Island

60 722

3 947

619

65 288

58 333

6 955

Noreg

255 277

-3 205

-619

251 453

263 131

-11 678

Russland

53 650

1 032

10 000

64 682

60 292

4 390

Totalt

436 893

4 404

-2 100

432 206

6 991

Grønland

-

-

2 100

2 100

13 209

-11 109

1 Fangsttala er innrapportert frå deltakande land, med unntak for EU, under fempartsforhandlingane 15. oktober 2015.

2 EU har rapportert fangst per 30. november 2014.

3 Færøyane har sett ei eigen kvote på 9,6 prosent av totalkvoten på 418 487 tonn.

Tabell 5.20 Kvotar og fangstar av norsk vårgytande sild i 2015

STAT

Kvote

Balanse 2014

Overføring

Kvote etter overføring og fleksibilitet

Fangstar (tonn)1

EU2

18 424

6 322

21 148

13 730

Færøyane3

40 000

-12 100

27 900

4 356

Island

41 065

6 955

419

47 556

22 746

Noreg

172 638

-11 678

-419

160 541

176 321

Russland

36 282

4 390

10 000

50 672

19 048

Totalt

308 409

6 322

236 201

Grønland

2 100

2 100

12 576

1 Fangsttala er innrapportert frå deltakande land, med unntak for EU, under fempartsforhandlingane 15. oktober 2015 – førebelse tal.

2 EU rapporterte ikkje fangst for 2015, fangsttala for EU er henta frå den månadlege rapporteringa til NEAFC per 30. november 2015.

3 Færøyane har sett eigen kvote på 12,97 prosent av totalkvoten på 283 013 tonn.

5.2.2 Lodde ved Island, Grønland og Jan Mayen

For sesongen 2014/2015 vart førebels TAC fastsett til 450 000 tonn i juni 2014. Fisket i Islands økonomiske sone (IØS) vart ikkje opna før 1. oktober. Norske fartøy starta difor fisket i juli i Grønlands økonomiske sone (GØS) og fiska 30 486 tonn. I januar starta dei fisket i IØS på resten av kvoten. 31. januar vart TAC auka, og norsk kvote i IØS auka då til 50 909 tonn. Det var eit godt fiske i IØS og Noreg nytta heile kvoten i sesongen 2014/2015.

Tabell 5.21 Norske kvotar og fangstar av lodde i sesongane 2014/2015 og 2015/2016

Kvotar (tonn)

Fangstar1 (tonn)

14/152

15/163

14/15

15/16

Totalt

81 069

58 326

80 994

58 032

Derav Grønland

46 400

27 161

30 486

-

Derav Jan Mayen

81 069

58 326

-

-

Derav Island

50 909

58 326

50 508

58 032

1 Landings- og sluttsetelregisteret i Fiskeridirektoratet per 12. februar 2016/Noregs Sildesalslag per 24. februar 2016.

2 Kvoten var samansett av 46 400 tonn frå trepartsavtalen, der 16 240 tonn kunne fiskast i IØS samt 34 669 tonn frå avtalen mellom Noreg og Island om fisket i Barentshavet.

3 Norsk kvote var juni 2015 samansett av 24 000 tonn frå trepartsavtalen, 31 165 tonn frå avtalen mellom Noreg og Island om fisket i Barentshavet, samt 20 000 tonn i kvotebyte frå EU. Noreg kunne sumaren 2015 fiske totalt 75 165 tonn lodde, der inntil 44 000 tonn kunne fiskast ved Grønland. 19. oktober vart TAC redusert til 44 000 tonn. Kvoteelementet frå EU falt vekk og norsk kvote vart redusert til 34 685 tonn. 22. januar ble TAC auka til 173 000 tonn. Noreg fekk då 13 321 tonn frå EU og norsk kvote auka til totalt 58 326 tonn der alt kan fiskast i IØS.

Figur 5.2 Loddefiske ved Island februar 2016

Figur 5.2 Loddefiske ved Island februar 2016

Foto: Marit Elise Hasnes, Norafjell AS

For sesongen 2015/2016 vart kyststatane i mai 2015 einige om ein førebels TAC fastsett til 300 000 tonn. Fisket i GØS starta 29. juni medan fisket i IØS ikkje vart opna før 1. oktober. Eit norsk fartøy gjekk til GØS men fant ikkje lodde. 19. oktober vart TAC redusert til 44 000 tonn lodde, og norsk kvote vart då redusert til 34 685 tonn. Etter fleire tokt ble TAC den 22. januar 2016 auka til 173 000 tonn lodde. Norsk kvote auka til 58 326 tonn lodde. Dei fyrste fartya gjekk til Island i slutten av januar 2016. Med bakgrunn i tal frå elektronisk rapportering stoppa islandsk kystvakt det norske loddefisket natt til 22. februar 2016. Då vart kvoten estimert oppfiska.

5.2.3 Kolmule

I tillegg til Noregs kyststatsandel av kolmule, byter også Noreg tradisjonelt til seg kolmule frå EU – samstundes som vi byter frå oss kolmule til Russland.

Frå og med 2013 vart det innført kvotefleksibilitet over årsskiftet i fisket etter kolmule.

Noreg fiska både i 2014 og 2015 på forskot på neste års kvote. I begge desse åra fiska norske fartøy den største delen av kvoten sin i internasjonalt farvatn vestafor Irland. Sjølv om det ikkje vart einigheit om ein kyststatsavtale for kolmule i 2015, fekk Noreg gjennom bilaterale avtaler med EU og Færøyane tilgang til å fiske deler av kvoten i høvesvis EU-sona og i Færøysona. I 2015 utnytta norske fartøy denne tilgangen fullt ut.

Tabell 5.22 og 5.23 viser kvotane før og etter overføringar mellom partane, og overføringar over år. Dei fleste partane utnyttar kvotane godt.

EU-fartøy og færøyske fartøy har i dei siste åra fiska den største delen av sine kvotar i eigne farvatn, medan islandske fartøy i størst grad har fiska i færøysk sone.

Tabell 5.22 Kvotar og fangstar av kolmule i 2014

STAT

Kvote

Balanse 2013

Overføring

Kvote etter overføring og fleksibilitet

Fangstar (tonn)1

Balanse 2015

EU

331 349

17 755

-115 000

234 104

189 482

33 135

Færøyane

288 549

-5 260

-62 000

221 289

224 699

-3 410

Island

194 722

-3 430

191 292

183 370

7 922

Noreg

284 352

-6 675

84 635

362 312

399 519

-37 207

Totalt

1 098 972

2 390

-92 365

1 008 997

997 070

440

Russland

89 009

100 000

189 009

152 256

36 753

Grønland

6 497

100 000

6 497

6 560

-63

1 Fangsttala er innrapportert frå deltakande land under kyststatsforhandlingane om kolmule i november 2015.

Tabell 5.23 Kvotar og fangstar av kolmule i 2015

STAT

Kvote

Balanse 2014

Overføring

Kvote etter overføring og fleksibilitet

Fangstar (tonn)1

EU

347 087

33 135

-117 605

262 617

209 466

Færøyane

302 995

-3 410

-67 000

232 585

211 574

Island

204 458

7 922

-1 500

210 880

192 064

Noreg

417 499

-37 207

80 674

460 966

489 439

Totalt

1 272 039

440

-105 431

1 167 048

1 102 543

Russland

93 459

-

102 731

196 190

172 064

Grønland

6 822

-

6 851

5 551

1 Fangsttala er innrapportert frå deltakande land under kyststatsforhandlingane om kolmule i november 2015.

5.2.4 Makrell

Frå og med 2011 vart det innført kvotefleksibilitet over årsskiftet i fisket etter makrell. Tabell 5.24 og 5.25 viser kvotane før og etter overføringar mellom partane, og overføringar over år. Noreg fiska både i 2014 og 2015 på forskot på neste års kvote. Noreg fiska storparten av kvoten i 2015 i eiga sone. Dei fleste partane utnyttar kvotane godt.

Figur 5.3 Makrellfiske

Figur 5.3 Makrellfiske

Foto: Johan Wildhagen, Norges sjømatråd

Tabell 5.24 Kvotar og fangstar av makrell i 2015

STAT

Kvote1

Balanse 2014

Overføring

Kvote etter overføring og fleksibilitet

Fangstar (tonn)2

EU

519 512

25 711

545 223

473 683

Færøyane

132 814

-4 287

-20 940

107 587

102 680

Island

172 964

6 161

1 300

180 425

165 945

Noreg

237 250

-16 133

4 828

225 945

241 875

Totalt for kyststatane

1 062 540

11 452

-14 812

1 059 180

984 183

Russland

114 143

14 500

128 251

Grønland

85 000

85 000

30 429

1 Kvotetala vart innrapportert frå deltakande land under kyststatsforhandlingane om makrell i oktober 2015.

Russland var ikkje til stades under desse kyststatsforhandlingane. Kvotetala for Russland er basert på innrapporterte tal til NEAFC, samt bilateral avtale mellom Færøyene og Russland for 2016.

2 Fangsttala er førebels og innrapportert til NEAFC per november 2015.

Tabell 5.25 Kvotar og fangstar av makrell i 20141

STAT

Kvote

Balanse 2013

Overføring

Kvote etter overføring og fleksibilitet

Fangstar (tonn)

Balanse 2015

EU

611 205

33 629

644 834

585 494

25 711

Færøyane

156 240

5 694

15 300

146 634

150 921

4 287

Island

167 826

7 590

1 300

161 536

155 375

6 161

Noreg

279 115

17 267

247

261 601

277 734

-16 133

Totalt for kyststatane

1 214 386

14 466

-14 247

1 214 605

1 169 524

11 453

Russland2

102 211

14 500

116 711

116 711

116 461

Grønland

100 000

100 000

78 670

21 330

1 Kvote- og fangsttala vart innrapportert frå deltakande land under kyststatsforhandlingane om makrell i oktober 2015.

2 Kvote- og fangsttala vart innrapportert frå Russland under kyststatsforhandlingane om makrell i oktober 2014.

3 Russland var ikkje til stades under kyststatsforhandlingane om makrell hausten 2015.

5.2.5 Norsk fiske i Irmingerhavet

Deltakinga i dette fisket har variert frå år til år. I 2014 deltok seks norske fartøy, mens det deltok tre fartøy i 2015. Kvoteutnyttinga har og variert frå år til år. I 2014 stod det att 355 tonn av den norske kvoten, mens kvoten vart fullt utnytta i 2015.

Tabell 5.26 Norske kvotar og fangstar i Irmingerhavet

Art

Kvotar1 (tonn)

Fangstar2,3 (tonn)

2014

2015

2014

2015

Snabeluer

2 320

1 166

1 965

1 547

1 Den norske kvoten av uer i Irmingerhavet er samansett av tre komponentar: Eit kvantum frå forvaltningssavtalen om snabeluer i Irmingerhavet, og kvantum som Noreg byter til seg frå Grønland og EU.

2 Landings- og sluttsetelregisteret i Fiskeridirektoratet per 8. februar 2016.

3 I fisket etter snabeluer i NEAFC-områder har partane bestemt at omrekningsfaktoren 1,7 skal nyttast ved fangstrapportering til NEAFC-sekretariatet. Det er også dette som ligg til grunn for Fiskeridirektoratets vurdering av når fisket må stoppast. I tabellen ovanfor er likevel dei offisielle norske omrekningsfaktorane nytta. Omrekningsfaktoren på japankutta uer er på 1,95, noe som gjer at dei offisielle norske tala er noe høgare enn det som ligg til grunn for fangstrapportane til NEAFC-sekretariatet.

5.2.6 Norsk fiske i det nordvestlege Atlanterhavet

Dei siste åra har det vore auka interesse for fiske etter torsk i det nordvestlege Atlanterhavet. I 2014 deltok to norske fartøy i dette fisket, medan fire norske fartøy deltok i 2015. I begge åra er kvoten fullt utnytta.

Partane i NAFO vart i årsmøtet 2014 einige om å innføre eit fiskeforbod for rekefisket i 3L i 2015 og norske fartøy fiska difor ikkje reker i det nordvestlege Atlanterhav i 2015.

Tabell 5.27 Norske kvotar og fangstar i det nordvestlege Atlanterhavet

Art

Kvotar (tonn)

Fangstar1 (tonn)

2014

2015

2014

2015

Torsk

1 343

1 276

1 348

1 281

Reker

48

-

-

-

1 Landings- og sluttsetelregisteret i Fiskeridirektoratet per 8. februar 2016.

Til forsida