Ropstad om nye økonomiske tiltak på pressekonferanse om korona
Historisk arkiv
Publisert under: Regjeringen Solberg
Utgiver: Barne- og familiedepartementet
Tale/innlegg | Dato: 29.01.2021
Sjekkes mot fremføring
I håndteringen av pandemien legger vi stor vekt på å prioritere barn, unge og andre sårbare grupper.
De skal skjermes så langt det er mulig, men det er ikke alltid smittesituasjonen gjør at det er mulig.
Barn og unge bærer en betydelig byrde.
For noen oppleves meteren ekstra lang.
For noen er ensomheten ekstra tung.
For noen overskygger utryggheten alt.
Redusert sosial kontakt og ensomhet er risikofaktorer vi vet kan føre til økt psykisk uhelse.
Regjeringen har siden nedstengingen i mars vært bekymret for konsekvensene dette får for sårbare grupper. Derfor hadde vi egne tiltakspakker til sårbare grupper på nær 1,5 milliarder kroner i 2020.
I statsbudsjettet for 2021 har vi mange viktige satsinger knyttet til barn som vokser opp i familier med lavinntekt, til psykisk helse og satsinger knyttet til å forebygge vold og overgrep mot barn.
Vi foreslår nå ytterligere tiltak for å forebygge ensomhet blant eldre, studenter, og for sårbare barn og unge.
Dette inkluderer blant annet en tilskuddsordning for at kommuner i samarbeid med restauranter kan tilby billige middager for hjemmeboende eldre som ønsker å spise sammen med andre.
Det er fantastisk å se eldre kan komme seg ut og få fellesskap rundt et måltid!
For barn og unge er det særlig viktig at de ordinære tjenestene som skole, helsestasjon og fritidsaktiviteter er åpne.
Derfor har regjeringen gjennom hele koronakrisen vært tydelig på at vi skal stille opp for kommunene.
Det har vi gjort, og kommunesektoren fikk i 2020 nesten 19 milliarder kroner i ekstra overføringer og økonomiske tiltak begrunnet med pandemien.
I årets budsjett fikk kommunesektoren 8,6 milliarder kroner som kompensasjon for koronautbruddet.
Regjeringen har slått fast at vi vil kompensere for økte utgifter og tapte inntekter kommunene har i forbindelse med koronapandemien.
Vi vil fortsette å følge situasjonen tett, og dersom det blir økte behov i kommunene vil vi komme tilbake med ytterligere tiltak og forslag til bevilgninger.
Vi foreslår også å forlenge stimuleringsordningene til kultur, frivillighet og idrett til frem 1. oktober.
Og vi øker tilskuddet til utstyrssentraler med 20 millioner kroner. Det betyr at enda flere barn og familier kan låne ski, skøyter, akebrett eller annet utstyr.
Som Guri har vært inne på er vi ekstra bekymret for elevenes og studentenes progresjon og for deres psykiske helse, og setter inn ytterligere tiltak.
Å lykkes med utdanning er en helt avgjørende faktor for å få en jobb.
---
Det å ha en jobb å gå til er viktig. Det er viktig for inntektens skyld, men også for å være en del av et fellesskap og ha noe meningsfylt å gå til.
Med innstrammingen på smittevernsiden har også situasjonen i arbeidsmarkedet blitt mer krevende.
15. januar la regjeringen frem forslag om å forlenge særlige tiltak innenfor permitteringsordningen, dagpengeordningen og ordningen for selvstendig næringsdrivende og frilansere, frem til sommeren.
I dag foreslår vi ytterligere 1 mrd. kroner til målrettede tiltak for langtidsledige og permitterte.
Dette omfatter blant annet en forsterket satsing på oppfølgings- og opplæringstiltak, arbeidsmarkedstiltak og bedriftsintern opplæring.
Vi foreslår også å forlenge særordningen for sykepenger knyttet til pandemien, og perioden med arbeidsavklaringspenger som arbeidssøker ut juni.
Og vi vil gjøre midlertidige endringer i kravet til minsteinntekt og minste arbeidstidsreduksjon i dagpengeordningen, sånn at personer med noe lavere arbeidstid eller inntekt også kan få dagpenger.
Dette er med på å gi forutsigbarhet og trygghet til alle som nå opplever usikkerhet rundt jobben sin.
Jeg vil avslutte med å si til alle dere som opplever at livet står litt på vent,
som opplever at du er alene,
som opplever at du mister fotfestet
og som opplever at usikkerheten er vond å leve med:
Gjennom kraftfulle tiltak gjør vi det vi kan for at den lange ensomheten skal ta slutt. Vi vil gjøre det som trengs for å bidra til å få Norge, og vi som bor her, best mulig gjennom pandemien og den økonomiske krisen.
Translations
Minister ds. dzieci i rodziny (Barne- og familieministeren)
W działaniach związanych z pandemią, dużą wagę przykładamy do tego, aby w pierwszej kolejności zadbać o dzieci, młodzież i inne wrażliwe grupy. Należy ich chronić na tyle, na ile jest to możliwe, ale sytuacja epidemiologiczna nie zawsze na to pozwala. Dzieci i młodzież niosą na barkach znaczny ciężar.
Dla niektórych wszystko wydaje się trudniejsze.
Dla niektórych samotność ciąży wyjątkowo.
Dla niektórych brak poczucia bezpieczeństwa przesłania wszystko.
Ograniczony kontakt społeczny i samotność to czynniki ryzyka mające wpływ na pogorszenie zdrowia psychicznego i zwiększenie izolacji.
Od czasu lockdownu w marcu, rząd niepokoi się o konsekwencje jakie to będzie miało dla wrażliwych grup społecznych. Dlatego w 2020 roku przygotowaliśmy osobne pakiety wsparcia dla wrażliwych grup, o wartości prawie 1,5 miliarda koron. W budżecie kraju na 2021 rok założyliśmy wiele ważnych działań na rzecz dzieci z rodzin o niskich dochodach, na rzecz zdrowia psychicznego oraz działań mających na celu zapobieganie przemocy i wykorzystywaniu dzieci.
Teraz proponujemy nowe działania w celu przeciwdziałania samotności wśród osób starszych, studentów oraz wrażliwych dzieci i osób młodych. Działania te obejmują między innymi program dotacji, aby gminy we współpracy z restauracjami mogły oferować tanie obiady dla osób starszych mieszkających u siebie, które zechcą jeść w towarzystwie. Wspaniale jest patrzeć, jak osoby starsze tworzą wspólnotę wokół posiłku!
Dla dzieci i młodzieży szczególnie ważne jest, żeby otwarte pozostały usługi takie jak szkoła, przychodnia czy oferta zajęć w czasie wolnym. Dlatego rząd przez cały czas trwania kryzysu związanego z koronawirusem sygnalizował wyraźnie, że będziemy wspierać gminy. Tak też zrobiliśmy i sektor gminny w 2020 roku na walkę ze skutkami pandemii otrzymał prawie 19 miliardów koron w formie dodatkowego dofinansowania oraz w formie działań wspierających gospodarkę. W tegorocznym budżecie sektor gminny otrzymał 8,6 miliarda koron w ramach kompensacji strat wywołanych epidemią koronawirusa. Rząd stwierdził, że będzie rekompensował gminom zwiększone wydatki i utracone zarobki, które wynikają z pandemii koronawirusa.
Będziemy nadal bacznie obserwować sytuację i jeśli potrzeby gmin wzrosną, zaproponujemy dalsze działania i dotacje.
Proponujemy również przedłużenie do 1 października programów stymulujących działalność kulturalną, wolontariacką i sportową.
Zwiększamy też o 20 milionów koron dotacje dla wypożyczalni sprzętu sportowego i turystycznego. Oznacza to, że jeszcze więcej dzieci i rodzin będzie mogło wypożyczać narty, łyżwy, sanki i inny sprzęt.
Jak już powiedziała Guri, niepokoimy się o studentów, ich postępy w nauce oraz o ich zdrowie psychiczne, wdrażamy więc nowe działania.
Ważne jest, żeby mieć pracę, do której można pójść. Jest to ważne ze względu na dochody, ale też ze względu na bycie częścią społeczności i poczucie robienia czegoś sensownego.
Ze względu na obostrzenia związane z pandemią, również na rynku pracy sytuacja stała się trudniejsza. 15 stycznia rząd przedstawił propozycję przedłużenia do wakacji szczególnych działań w ramach systemu zasiłków dla osób wysłanych na urlopy przestojowe, osób bezrobotnych, osób prowadzących działalność gospodarczą i freelancerów.
Dziś proponujemy przeznaczenie kolejnego miliarda koron na działania skierowane wobec osób znajdujących się długotrwale bez pracy oraz wysłanych na urlopy przestojowe. Działania te obejmują między innymi większe dofinansowanie szkoleń, działań monitorujących, wsparcie zatrudnienia i szkolenia pracowników.
Proponujemy również przedłużenie do końca czerwca specjalnego programu wypłat zasiłków chorobowych w związku z pandemią oraz okresu wypłaty zasiłku rehabilitacyjnego (arbeidsavklaringspenger) dla osób poszukujących pracy. Wprowadzimy też tymczasowe zmiany wymogów dotyczących dochodów minimalnych i minimalnej utraty czasu pracy w przypadku ubiegania się o zasiłek dla osób bezrobotnych, żeby osoby o nieco krótszym czasie pracy i niższych zarobkach również mogły otrzymać ten zasiłek.
Przyczyni się to do zwiększenia poczucia bezpieczeństwa i przewidywalności dla osób, które aktualnie odczuwają niepewność związaną ze swoim miejscem pracy.
Na zakończenie powiem wam wszystkim, którzy macie poczucie, że życie stanęło w miejscu, że jesteście sami, że grunt osuwa się wam spod nóg, a niepewność jest trudna do zniesienia. Poprzez zdecydowane działania robimy, co w naszej mocy, żeby ta długa samotność się zakończyła. Zrobimy to, co konieczne, żeby Norwegia i wszyscy jej mieszkańcy jak najlepiej przetrwali tę pandemię i kryzys gospodarczy.
Wasiirka qoyska- iyo carruurta (Barne- og familieministeren)
Marka la maaraynayo cudurkaan faafi og waxaan xoogga saarnaa in aan tigelinta koowaad siinno carruurta, dhallinyarada iyo dadka kale ee nugul. Waa in laga taxaddaraa ilaa iyo inti suurtaggal ah, laakiin xaaladda ka hortagga faafidda cudurka ayaan taas had iyo jeer noo suuragelinayn. Carruurta iyo dhallinyarada waxaa saaran culeys baaxad leh.
Dadka qaar buu mitirku ku dheer yahay.
Dadka qaar bay cidladu aad u dhibtaa.
Dadka qaar bay hubidla’aantu wax walba uga daran tahay.
Xiriirka bulshada ee yaraaday iyo cidladu waxay ka mid yihiin calaamadaha keena caafimaad-darrada nafsiyanka ah iyo in lays qoqobo.
Ilaa iyo bishii maarso markii dhaqaalaha la xiray waxay dawladdu ka welwelsanayd waxyeellada ay arrintaasi u soo jiidayso dadka nugul. Sidaas darteed ayaan kooxahaas nugul 2020kii ugu fidinnay ku dhowaad 1,5 bilyan oo karoon oo ah taageero ayaga gaar u ah. Miisaaniyadda dawladda ee 2021 waxaa ku jira waxyaalo badan oo loogu talagalay carruurta qoysaska dakhligoodu hooseeyo, caafimaadka nafsiyanka ah iyo ka hortegidda gacanqaadka iyo xadgudubka carruurta.
Haddana waxaan soo jeedinaynaa taageerooyin kale oo looga hortegayo cidlada dadka waayeelka ah, ardayda iyo carruurta iyo dhallinyarada nugul. Waxaa kuwaan ka mid ah nidaam taageero ah oo ay degmooyinku ayagoo makhaayadaha kaashanaya ay qado raqiis ah siin karaan dadka waayeelka ah ee guryahooda ku nool ee doonaya in ay dad kale isla qadeeyaan. Waa wax aad u wanaagsan in ay waayeelku guryaha ka soo baxaan oo dad kale bannaanka wax kula cunaan!
Carruurta iyo dhallinyarada ayaga waxaa muhiimad gaar ah u leh in ay furan yihiin adeegyada ay ka midka yihiin dugsiyada, rugta caafimaadka iyo firfircoonida la qabto wakhtiga firaaqada la yahay. Sidaas darteed ayay dawladdu intii ay socotay masiibada koroonaha oo dhan ay si cad u sheegaysay in aan degmooyinka caawin doonno. Waanan caawinnay, oo degmooyinku waxay 2020 heleen ku dhowaad 19 bilyan oo karoon oo ah lacago dheeraad ah iyo taageero dhaqaale oo lagu siiyay cudurka faafi og dartiis. Miisaaniyadda sanadkaan waxaa degmooyinka lagu siiyay 8,6 bilyan oo karoon kuwaas oo loo siiyay koroonaha dillaacay dartiis. Waxay dawladdu caddaysay in aan dabooli doonno kharashaadka dheeriga ah iyo dakhliga la seegay ee uu keenay cudurka koroonuhu.
Si wanaagsan ayaan xaaladda ula soconaynaa, haddii ay degmooyinka baahi dheeri ah soo foodsaartana mar kale ayaan taageeri doonnaa, waxaanan soo jeedin doonnaa in lacago kale la siiyo.
Waxaan soo jeedinaynaa in ilaa iyo 1da oktoobar la sii wado nidaamka dhiirrigelinta dhaqanka, iskaa wax u qabsashada iyo isboortiga.
Waxaan doonaynaa in aan taageerada xarunta qalabka ku kordhinno 20 milyan oo karoon. Taas oo keenaysa in ay carruur iyo qoysas intii hore ka sii badan amaahsan karaan qalabka kala duwan ee ciyaaraha barafka sida ski, skøyter, akebrett ama qalab kale.
Sidii ay Guri tiriba waxaan ka welwelsannahay ardayda horummarkooda waxbarashada iyo caafimaadkooda nafsiyanka ah, taageero cusub ayaanan u fidinaynaa.
Waa muhiim in uu qofku leeyahay shaqo uu aado. Dakhliga dartiis ayay shaqadu muhiim u tahay, laakiin waxaa kale oo ay muhiim u tahay la joogista dadka kale iyo in la lahaado wax micne ku fadhiya oo la qabto.
Dhaqaalaha loo xiray si faafidda cudurka looga hortago ayaa sii adkeeyay xaaladda suuqa shaqada.15kii jannaayo ayay dawladdu soo jeedisay in ilaa iyo xagaaga la sii dheereeyo taageerooyinkii khaaska ah ee nidaamka dadka shaqada sida ku meelgaarka ah looga joojiyay, nidaamka lacagta yoomiyaha ee dadka ay shaqadu ka dhammaatay iyo nidaamka dadka iskood u shaqaysta.
Maantana waxaan soo jeedinaynaa 1 bilyan oo karoon oo kale oo toos loogu caawinayo dadka muddada dheer shaqala’aanta ahaa iyo kuwa sida ku meelgaarka ah shaqada looga joojiyay. Waxaa taageeradaan soo hoos gelaya hawlgallo wax barid- iyo kuwo la-socosho, hawlgallo suuq shaqo iyo wax barid ay shirkaduhu bixinayaan.
Waxaan sidoo kale soo jeedinaynaa in ilaa dhammaadka juun la sii wado nidaamki khaaska ahaa ee lacagta jirrada ee uu cudurka faafi og keenay iyo muddada lacagta kala caddaynta awoodda shaqada ee uu qofka shaqadoonaha ah qaato. Waxaan sidoo kale xoogaa wax ka beddelaynaa shuruudaha dakhliga ugu hooseeya iyo hoos u dhaca ugu yar ee wakhtiga shaqada ee uu qofka ku xiro nidaamka lacagta yoomiyaha, si dadka saacado yar shaqeeya ama uu dakhligoodu hooseeyo ay weli u heli karaan lacag yoomiye.
Arrimahaan ayaa kalsooni iyo ammaan ku abuuraya dhammaan dadka aan hubin xaaladdooda shaqo.
Waxaan ku soo gabagabaynayaa in aan ku iraahdo dhammaan dadka dareemaya in noloshii hakad gashay, dareemaya in ay keligood yihiin, dareemaya in ay cagaha dhulka la heli la’yihiin oo dareemaya in aysan jirin wax laysku hallayn karo: Annagoo bixinayna taageero xooggan ayaan qabanaynaa wixii aan karno si ay cidladaan waartay u joogsato. Waxaan qaadaynaa tillaabooyin gacan ka geysanaya sidii Norway, iyo dadkeenna halkan ku nool, ay sida ugu fiican ee suuraggalka ah uga gudbi lahaayeen cudurkaan faafi og iyo masiibada dhaqaale.