Historjjálaš arkiiva

Eanebut galggašedje čađahit joatkkaoahpahusa

Historjjálaš arkiiva

Almmustahttináigodat Solberga ráđđehus

Almmustahtti: Máhttodepartemeanta

Menddo gallis heitet gaskan joatkkaoahpahusa. Danin lea ulbmilin oažžut eanet nuoraid čađahit ja ceavzit oahpus. Lea leamaš mávssolaš ásahit bistevaš ovttasbarggu stáhta, fylkkagielddaid ja gielddaid gaskii, vai eanet oahppit čađahivčče joatkkaoahpahusa.

Illustrasjonsbilde
Govva: Sveinung Ystad

2010 ásahuvvui prošeakta “Ny GIV”, man olis stáhta, fylkkagielddat ja gielddat ovttasbarget lávgalagaid. Prošeakta lea dál loahpahuvvon, muhto fylkkagielddaid nana ovttasbargu dan ovdii, ahte eanebut čađahivčče joatkkaoahpahusa, jotkojuvvo Joatkkaoahpahusa buoret čađaheami prográmma olis (Program for bedre gjennomføring i videregående opplæring).

- Mii leat mearridan čađahit ođastusa cehkiid mielde, ja áŋgiruššat čielgasit máhtu ovdii. Mii váldit vuođđun ovddit áŋgiruššamiid vásáhusaid ja ovddidit dutkama vuođul ođđa doaimmaid, maiguin oažžut eanebuid čađahit joatkkaoahpahusa. Mii háliidit ahte doaimmat geahččaluvvojit báikkálaččat, vai dan láhkai oaidnit doibmetgo dat, ovdalgo johttáhit daid olles riikkas, Torbjørn Røe Isaksen dadjala.

Prográmma ulbmilin lea oažžut eanebuid čađahit joatkkaoahpahusa. Prográmma olis ovddidit, gaskkustit ja implementerejit beaktilis doaimmaid, mat ovddalgihtii eastadit nuoraid heaitimis ja maiguin oažžut daid nuoraid fas ruovttoluotta ohppui, geat leat heaitán.

Ulbmiljoavkkus leat sihke oahppit, geat eai soaitte čađahit joatkkaoahpahusa, ja 15‑21 ‑jahkásaš nuorat, geat leat oahpu ja barggu haga.

Departemeanta lea ovttasbarggus fylkkagielddaiguin identifiseren kritihkalaš muttuid, main lea ereliiggán mávssolaš álggahit doaimmaid, ja joatkkaoahpahusa buoret čađaheami rámmabuvttus galgá čalmmustahttit daid muttuid. Rámmabuvttus galgá addit buoret vuođu nannet fylkkagielddaid barggu systematihka, go sii láhčet buriid doaimmaid ulbmiljovkui.

Prográmma, mainna movttiidahttet eanebuid čađahit joatkkaoahpahusa, galgá sisdoallat sihke riikkaviidosaš, guovlluguovdasaš ja báikkálaš doaimmaid, ja dutkan lea mávssolaš reaidu, mainna identifiserejit makkár doaimmain lea ávki. 

Ásahuvvo maid riikkaviidosaš fierpmádat, mas leat buot fylkkagielddaid ovddasteaddjit. Dan vuođđun leat guokte fierpmádaga, mat ásahuvvojedje Ny GIV olis, nu gohčoduvvon "sirdásanprošeakta" (overgangsprosjektet) ja "čađahanprošeakta" (gjennomføringsprosjektet)  .

Dá leat golggotmánu 6. b. 2014 ovdanbuktimat:

Prošeakta Ny GIV álggahuvvui 2010 ja bisttii 2013 lohppii. Mii leat čohkken vuolábeale liŋkka duohkái muhtun historjjálaš materiála áigodagas.