Jagi 2019 reviderejuvvon nationálabušeahtta:
Norgga ekonomiija nana ovdáneapmi joatká
Historjjálaš arkiiva
Almmustahttináigodat Solberga ráđđehus
Almmustahtti: Ruhtadandepartemeanta
Preassadieđáhus | Nr: 37/2019 | Almmustahtton: 14.05.2019
Norgga ekonomiija ovdána bures. Eanet olbmot leat barggus, ja lassáneapmi lea buorre. Nannánfitnodagat eai leat logi jahkái investeren nu ollu go dál. Positiiva ovdáneapmi orru ain joatkimin. 2019 reviderejuvvon bušeahtas áigu ráđđehus joatkit ekonomalaš politihka mii láhčá dili nuppástusaide, ođđa doaimmaide ja norgga ekonomiija ovdáneapmái.
– Bargguhisvuohta njiedjá miehtá riikka, ja stuora oassi álbmogis leat barggus. Lea erenoamáš illudahtti go viđa bargosajis leat njeallje bargosaji priváhta suorggis. Dat nanne čálgoservodaga ceavzilvuođa, lohká ruhtadanministtar Siv Jensen (OvB).
Go norgga ekonomiija lea nanus, de lea ráđđehus daid maŋimuš jagiid čavgen stáhtabušeahta goluid, ja dainna lágiin láhčán dili ovdáneapmái ja ođđa bargosajiid ásahemiide ealáhuseallimis.
2019 bušeahtas áigu ráđđehus ain áŋgiruššat johtolaga, dutkama ja oahpu ja ahtanuššanovddideaddji vearrogeahpádusaid ovdii, vástideaddji rámmaid siskkobealde. Reviderejuvvon bušeahtta lea ođasmahttojuvvon vuosttažettiin 2019 stáhtabušeahta ođđa dieđuid ektui. Almmatge leat muhtun surggit rievdaduvvon. KNM Helge Ingstad vuodjuma maŋŋil lassánedje suodjalussuorggi golut. Kriminalitehta eastadeapmái ja vuosttaldeapmái leat lasihan juolludemiid politiijasuorgái ja Pst:i, ja dálkkádatdoaimmat galget maid nannejuvvot.
Ruhtageavaheapmi 2018:s šattai unnit go plánejuvvon. Dat lea eanemus váikkuhan dasa ahte 2019 bušeahttaimpulsa orru šaddamin stuorit go stáhtabušeahta meroštallan diimmá čavčča.
– Jos mii jagi 2018 ja 2019 geahččat ollislaččat, de oaidnit ahte finánsapolitihkka lea dadjat juo neutrála, dadjá ruhtadanministtar Siv Jensen.
Tabealla 1 Norgga ekonomiija váldologut. Ovddit jagi proseanttalaš rievdadus jos eará ii leat almmuhuvvon
|
|
Mrd.ruvnno1 |
||||||
|
|
2018 |
2018 |
2019 |
2020 |
|||
|
Priváhta geavahus |
1532,9 |
2,0 |
2,3 |
2,9 |
|||
|
Almmolaš geavahus |
831,8 |
1,2 |
1,7 |
|
|||
|
Bruttoinvesteremat bistevaš kapitálas |
853,2 |
1,0 |
5,3 |
0,8 |
|||
|
Daid gaskkas: Oljobohkamat ja revrrefievrrideamit |
154,6 |
2,7 |
13,0 |
-3,3 |
|||
|
Nannán-Norgga fitnodagat |
312,0 |
2,6 |
6,7 |
3,7 |
|||
|
Viesut |
192,3 |
-6,0 |
0,9 |
0,8 |
|||
|
Almmolaš hálddašeapmi |
193,4 |
6,8 |
1,2 |
|
|||
|
Nannán-Norgga gálvojearru2 |
3062,4 |
1,6 |
2,4 |
2,1 |
|||
|
Eksporta |
1345,3 |
-0,7 |
1,8 |
6,9 |
|||
|
Daid gaskkas: Luondduolju ja luonddugássa |
569,4 |
-4,7 |
-3,3 |
11,9 |
|||
|
Nannán-Norgga gálvvut |
411,0 |
2,7 |
5,2 |
5,3 |
|||
|
Nannán-Norgga bálvalusat |
236,5 |
1,7 |
5,9 |
6,1 |
|||
|
Importa |
1150,7 |
0,6 |
3,8 |
2,1 |
|||
|
Bruttonationálabuvtta |
3535,6 |
1,4 |
2,1 |
3,4 |
|||
|
Das: Nannán-Norga |
2907,0 |
2,2 |
2,7 |
2,5 |
|||
|
Eará váldologut: |
|||||||
|
Barggahus, olbmot |
1,5 |
1,4 |
0,8 |
||||
|
Bargguhisvuođalogut, AKU (dássi) |
3,8 |
3,7 |
3,6 |
||||
|
Bargguhisvuođalogut, registrerejuvvon (dássi) |
2,5 |
2,2 |
2,2 |
||||
|
Jahkebálkká lassáneapmi |
2,8 |
3,2 |
|
||||
|
Konsumhaddelassáneapmi (KPI) |
2,7 |
2,3 |
2,0 |
||||
|
KPI-JAE lassáneapmi |
1,6 |
2,6 |
2,2 |
||||
|
Luondduoljohaddi, ruvnnot juohke oljofáhtas (jotkkolaš hattit) |
583 |
559 |
556 |
||||
|
Golmmamánnosaš ruhtamárkanreantu, pst.3 |
1,1 |
1,5 |
1,7 |
||||
|
Importabuohtastahttojuvvon ruvdnokursa, jahkásaš rievdadus, pst.4 |
0,1 |
2,0 |
0,0 |
||||
1) Gaskaboddosaš nationálarehketdoallologut, jotkkolaš hattit.
2) Earret vuorkárievdadusa.
3) Meroštallojuvvon cuoŋománu mearreáigehattiid ektui.
4) Positiivvalaš logut almmuhit heajos ruvdnoárvvu.
Gáldut: Statistihkalaš guovddášbyrå, ICE, Macrobond, Nav, Reuters ja Ruhtadandepartemeanta.
Tabealla 2 Stáhtabušeahta ja Stáhta penšunfoandda váldologut. Mrd. ruvnno
|
2017 |
2018 |
2019 |
|
|
Sisaboađut oktiibuot |
1 225,9 |
1 350,6 |
1 416,1 |
|
1 Sisaboađut petroleumdoaimmain |
194,4 |
273,5 |
291,9 |
|
1.1 Vearut ja divadat |
71,2 |
117,3 |
142,7 |
|
1.2 Eará petroleumsisaboađut |
123,2 |
156,2 |
149,2 |
|
2 Sisaboađut earret petroleumsisaboađut |
1 031,5 |
1 077,1 |
1 124,2 |
|
2.1 Vearut ja divadat Nannán-Norggas |
943,6 |
986,4 |
1 034,6 |
|
2.2 Eará sisaboađut |
87,9 |
90,6 |
89,6 |
|
Golut oktiibuot |
1 280,9 |
1 318,1 |
1 382,5 |
|
1 Golut petroleumdoaimmaide |
26,6 |
22,6 |
29,0 |
|
2 Golut earret petroleumdoaimmaide |
1 254,3 |
1 295,6 |
1 353,5 |
|
Badjebáza stáhtabušeahtas ovdal sirdima Stáhta olgoriikka penšunfondii |
-55,0 |
32,4 |
33,6 |
|
- Netto ruhtaboahtin petroleumdoaimmain |
167,8 |
251,0 |
262,9 |
|
= Oljomuddejuvvon badjebáza |
-222,8 |
-218,5 |
-229,2 |
|
+ Sirdojuvvon Stáhta olgoriikka penšunfoanddas |
231,4 |
225,5 |
229,2 |
|
= Stáhtabušeahta badjebáza |
8,6 |
7,0 |
0,0 |
|
+ Netto várrejuvvon Stáhta olgoriikka penšunfoanddas |
-63,5 |
25,4 |
33,6 |
|
+ Stáhta penšunfoandda reantoboađut ja vuoitu jna.1 |
203,6 |
225,0 |
229,4 |
|
= Stáhtabušeahta ja Stáhta penšunfoandda badjebáza oktiibuot1 |
148,6 |
257,4 |
263,0 |
|
Memo: |
|||
|
Stáhta olgoriikka penšunfoandda márkanárvu2 |
8 484 |
8 243 |
9 300 |
|
Stáhta penšunfoandda márkanárvu2 |
8 724 |
8 483 |
9 553 |
|
Struktuvrralaš, oljomuddejuvvon vuollebáza, mrd. ruvnno |
217,6 |
213,8 |
238,1 |
|
Foandakapitála proseantan |
2,9 |
2,5 |
2,9 |
|
Nannán-Norgga BNP-logut proseantan |
7,6 |
7,2 |
7,7 |
|
Bušeahttaimpulsa, proseantaovttadat |
0,2 |
-0,4 |
0,5 |
|
Duohta, vuollásaš gollolassáneapmi, pst |
1,9 |
0,7 |
2,0 |
1) Das eai leat mielde kursavuoittut dahje –massimat.
2) Jagi loahpas.
3) Positiivva logut govvidit ahte bušeahtta orru leamen ekspansiiva. Das ii vuhtiiváldojuvvo ahte sisaboahto- ja gollopoasttat sáhttet mearkkašit iešguđet láhkai ekonomiija dillái.
Gáldut: Ruhtadandepartemeanta ja Statistihkalaš guovddášbyrå.