Historjjálaš arkiiva

Boahtteáigásaš filbmapolitihkka

Historjjálaš arkiiva

Almmustahttináigodat Solberga ráđđehus

Almmustahtti: Kulturdepartemeanta

-Filbmafálaldat berre máŋggabealálaš ja olahit viiddis geahččijoavkku ja das galgá leat alla kvalitehta. Geahččit galget beassat návddašit filmmaid beroškeahttá ássanbáikkis ja ovdanbuktinvugiin. Filbmafálaldat galgá buohkaide heivehuvvot, ja mii áigut fuolahit ahte dat maiddái lea buohkaide olámuttus, celkkii kulturministtar Thorhild Widvey ovddidettiin ráđđehusa filbmadieđáhusa.

Kulturminister Thorhild Widvey på talerstolen på Filmens Hus i forbindelse med pressekonferansen om filmmeldingen.
Govva: Elisabeth Fjørtoft/Kulturdepartementet

Dieđ.St.30 (2014-2015) Boahtteáigásaš filbmapolitihkka (girjegillii)

- Ulbmil lea dieđusge ahte filmmaid  galget nu ollugat go vejolaččat besset geahččat. Seammás galget maiddái gávdnot dáiddalaš filmmat main lea buorre kvalitehta.  Váldomihttomearrin galgá leat ahte mis lea ámmát filbmasuorgi mas lea buorre ekonomiija, ja dan ektui lea ge stuora hástalusat ja ovdánandárbbut  . Mii dárbbašat nana ja ceavzilis filbmasuorggi mii nákce geavahit digitála ovdánahttinvejolašvuođaid, dajai  Widvey.   

Daid mihttomeriid vuođul  áigut mii ovdánahttit filmmaid ja filbmasuorggi, čuovvovaš doaibmabijuiguin:

Boahtteáigásaš doarjjavuogádat

Ráđđehus áigu doarjjavuogádaga heivehit boahtteáiggi dárbbuide vai lea vejolaš čađahit rievdadusaid ja hástalusaid filbmasuorggis. Mii áigut hábmet álkit ja njuovžilis njuolggadusaid mat ovdanbuktinvugiid ja šáŋŋera dáfus leat bealátkeahtes,  ja geahpedit njuolggadusaid.  Galgá leat uhcit bienalaš stivrejupmi ja eanet rievddadanmunni. Norgga filbmainstituhtta (NFI) oažžu eanet válddi heivehit soddjilis ja aktiivvalaš ortnegiid. Dat dahkko oasálaččaiguin ovttas. 

-Mii ásahat njuovžilis ortnegiid ásahuvvon buvttadanfitnodagaid várás. Dat galgá uhcidit dárbbašmeahttun byrokratiija ja veahkehit filbmasuorggi dárbbašlaš ovttastahttindoaimmaiguin. Mii oaidnit ahte filbmasuorggi ovdanbuktinvugiin leat stuora dienasvejolašvuođaid, muhto seammás galgá maid sadji dáiddalaš filmmaide ja márkanguvllot filmmaide.

Filbmakultuvrra galget buohkat beassat vásihit. Mii áigut viiddidit tekstengáibádusaid buot formáhtain, ii dušše kinofilmmain. Sin ektui geain leat oaidninváttut árvalat eanet geavahit jiena čilget filbmagovaid sisdoalu, vuosttamužžan buot kinofilmmain, dajai Widvey.

Movttiidahttinortnet

Norga galgá šaddat bivnnut filbmenriika olgoriikalaš filbmabuvttademiid ektui. Ollu stuora filbmabuvttadeamit leat dahkkon olgoriikkas alla gollodási  ja váilevaš movttiidahttindoaimmaid geažil. Riikkaidgaskasaš ovttasbargoprošeavttat buoridivčče norgga filbmasuorggi ámmátčehppodaga.

Ráđđehus áigu dan geažil ásahit movttiidahttinortnega 2016 rájes.  Dat šaddá gollogeahpedeaddji rámmastivrejuvvon ortnet.

Movttiidahttinortnega ruhtadoarjaga ii leat vejolaš ovttastahttit NFI buvttadandoarjagiin, muhto dan sáhttá ovttastahttit guovlulaš foandadoarjagiin. Guovlluide lea dát buorre ortnet go dat addá vejolašvuođa eanet buvttadit ja gálvojearru ja gálvojohtu maid lassána eará guovlulaš ealáhusain.  

Árvaluvvo ásahit NFI-oalgefitnodaga Bergenii man bargun šaddá hálddašit movttiidahttinortnega.

Nana guovlulaš filbmabirrasat

Ráđđehus háliida beaktilis guovlulaš filbmabirrasiid iešguđetlágan ovdanbuktinvugiiguin mat jukset iešguđet ulbmiljoavkkuid. Dat lea dehálaš sihke filbmavalljodahkii ja fápmolávdadeapmái.

Filbmafoanddaid geahččalanortnet 2008 sadjái ásahuvvo bistevaš doarjjaortnet man bokte stáhtadoarjja juolluduvvo 2-3 ovttastuvvon filbmafondii. Dat galgá sihkkarastit ja nannet guovlulaš foanddaid, ja addit dárbbašlaš buvttadanvejolašvuođaid guovlulaš filbmaealáhussii.  Ovttastahttin lea dárbbašlaš ásahan dihtii guovlulaš fápmoguovddážiid mat leat seamma stuorrát go filbmabirrasat guovddáš Østlánda-guovllus. 

Nationála stáhtalaš filbmagaskkustanpolitihkka

Ráđđehus dáhtu čađahit ollislaš, nationála filbmagaskkustanpolitihka maid dát suorgi guhká lea váillahan. Mii oaivvildat ahte filbmagaskkusteapmi berre leat dehálaš oassi norgga filbmapolitihkas. Dan suorggi berre eanet vuoruhit čielga mihttomeriiguin ja váikkuhangaskaomiiguin.

Kino ja filbmafoandda divat sirdojuvvo stáhtabušehttii, ja dan sadjái ásahuvvo ođđa doarjjaortnet filbmakultuvrralaš doaibmabijuid várás. NFI galgá ortnega hálddašit.

Doarjagat gaskkustandoaibmabijuide nugo filbmafestiválaide, cinematehkaide, dubbendoaimmaide ja filbmagaskkustandoaimmaide mánáid ja nuoraid várás (kultuvrralaš skuvlalávkka filmmat) galget joatkašuvvat.  Ásahuvvo ođđa doarjjalávdegoddi mii galgá ovddasvástidit  ruhtadoarjagiid sihke filbmafestiválaide ja cinematehkaide.  NFI doaibmá lávdegotti čállingoddin.

Beaktilis filbmahálddašeapmi

NFI doaimmat nannejuvvojit ja gáržžiduvvojit. Sii ožžot stuorit friijavuođa ja ovddasvástádusa hálddašit filbmapolitihka ja filbmadoarjagiid. Beavttálmahttindoaimmat ja e-hálddašeapmi galget hoahpuhuvvot. 

NFI rolla nugo nationála filbmapolitihka álggaheaddjin nannejuvvo ja muhtun barggut heaittihuvvojit dahje sirdojuvvojit eará doaimmahagaide.