Historjjálaš arkiiva

Nannejuvvon gádjunovttasbargu Arktisas

Historjjálaš arkiiva

Almmustahttináigodat Regjeringen Stoltenberg II

Almmustahtti: Justis- ja politidepartemeanta

Ohcamii ja gádjumii Arktisas lea ovttasbargošiehtadus fámus ođđajagimánu 19.b. rájes. Šiehtadusa leat soahpan dat gávcci Arktalaš Ráđi miellahttoriikka; Canada, Dánmárku, Suopma, Islánda, Norga, Ruošša, Ruoŧŧa ja USA.

Spitsbergen (Foto: Pelo Pantón) 
Čohkkavárit, Svalbárda (Govven: Pelo Pantón)

Ohcamii ja gádjumii Arktisas lea ovttasbargošiehtadus fámus ođđajagimánu 19.b. rájes. Šiehtadusa leat soahpan dat gávcci Arktalaš Ráđi miellahttoriikka; Canada, Dánmárku, Suopma, Islánda, Norga, Ruošša, Ruoŧŧa ja USA.

– Lean ilus go buot Arktalaš ráđi miellahttoriikkat leat dohkkehan šiehtadusa. Eambbo doaimmat davvin gáibidit buoret gearggusvuođa, dadjá olgoriikaministtar Espen Barth Eide.

Šiehtadus ásaha eambbo geatnegahtti gádjunovttasbarggu, nugo buoret guovlulaš organiserema ohcamii ja gádjumii Arktisas. Šiehtadus vuolláičállojuvvui miessemánu 12.b.2011:s Árktalaš Ráđi ministtarčoahkkimis Nuukas, Ruonáeatnamis.

Šiehtadus juohká Arktisa ohcan ja gádjun ovddasvástádusguovlluide, ja láhčá dili diehtolonohallamii ja lotnolas veahkahallamii ja searvamii.

Norga lea dehálaš ohcan ja gádjun aktevra ja resursa arktalaš mearraguovlluin.

– Nannejuvvon gádjunovttasbargu lea dehálaš vai oažžu buoremus ávkkástallama resurssain mat dán guovllus gávdnojit, guovllu dovdomearkan leat guhkes gaskkat ja garra dálkkádat. Nie mii sáhttit veahkehit olbmuid geat leat heahtái gártan nu jođánit go vejolaš, dadjá Justiisa- ja gearggusvuođaministtar Grete Faremo..

 

 

Nannidum gádjomaktisasjbarggo Arktisin 

Spitsbergen (Foto: Pelo Pantón) 
Spitsbergen, Svalbard (Gåvvå: Felo Pantón)

Sjiehtadus aktisasjbargo birra åhtsåma ja gádjoma hárráj Arktisin doajmmagoahtá lávvodagá ådåjakmáno 19. biejve. Sjiehtadus le Arktalasj ráde gáktsa sebrulasjrijkaj gaskan; Kanada, Danmárkko, Suobma, Island, Vuonarijkka, Ruossja, Svierik ja USA.

– Lev ávon gå divna Arktalasj ráde sebrulasjrijka lij sjiehtadussaj guorrasam. Ienep doajmma nuorttan rávkká buorep gárvesvuodav, javllá ålggorijkajminisstar Espen Barth Eide.

Sjiehtadus ásat ienep vælggogis gádjomaktisasjbargov, dán vuolen buorep guovlulasj organiserim åhtsåmis ja gádjomis Arktisin. Sjiehtadus vuollájtjáleduváj moarmesmáno 12. biejve 2011 Arktalasj minisstartjåhkanimen Nuukan, Kalaallit Nunaatan.

Sjiehtadus juohká Arktisav åhtsåma ja gádjoma vásstádusguovlojda, ásat nasjonála guládallamguovlov ja aktisasjbarggovuogijt, ja hiebadahttá diehtojuohkemij ja gasskasasj dårjav ja viehkev.

Vuodna le ájnas oassálasste ja resurssa åhtsåmin ja gádjomin arktalasj meran.

– Nanodum gádjomaktisasjbarggo le ájnas buoremus adnuj luohkojs ma li dán guovlon, mij vájkkuduvvá guhka gaskaj ja garra dálkádagás. Navti máhttep niedalattjajt viehkedit nav ruvva gå máhttelis, javllá justijssa- gárvedimminisstar Grete Faremo. 

 

 

Nænnoesåbpoe beerkemelaavenjostoe Arktisesne 

Spitsbergen (Foto: Pelo Pantón) 
Spitsbergen, Svalbard (Guvvie: Pelo Pantón)

Akte latjkoe laavenjostoen bïjre ohtsemen jïh beerkemen bïjre Arktisesne faamoem åådtje laavadahken, tsïengelen 19.b. Latjkoe dorjesovveme dej gaektsie lïhtsegelaanti gaskem Arktisen Raeresne; Canada, Danmarhke, Såevmie, Islaante; Nöörje, Russlaante, Sveerje jïh USA.

– Manne geerjene ihke gaajhkh lïhtsegelaanth Arktisen raeresne leah latjkoem jååhkesjamme. Vielie darjomh noerhtene aktem buerebe riejriesvoetem kreava, ålkoerijhkeministere Espen Barth Eide jeahta.

Latjkoe aktem vielie viedteldihkie beerkemelaavenjostoem tseegkie, dan nuelesne akte buerebe regijovnale öörnedimmie ohtsemen jïh beerkemen bïjre Arktisesne. Latjkoe jååhkesjamme sjïdti suehpeden 12.b. 2011 Arktisen Raerien ministeretjåanghkosne Nuukesne, Kruanalaantesne.

Latjkoe Arktisem juaka dïedteregijovnine ohtsemasse jïh beerkemasse, nasjovnaale tjoelmesijjieh jïh laavenjostoevuekieh tseegkie, jïh sjïehteladta bïevnesh juekedh jïh sinsitniem viehkiehtidh.

Nöörje akte vihkeles aktööre jïh vierhtie ohtsemen jïh beerkemen sisnjeli arktisen mearojne.

– Akte nænnoesåbpoe beerkemelaavenjostoe lea vihkeles jis edtja vierhtide, mah leah daennie dajvesne, bööremeslaakan nåhtadidh, gusnie guhkies gåhkoeh jïh garre vearolde. Naemhtie maehtebe sagki verkebe båetedh dejtie mah neavrosne, justise- jïh riejriesvoeteministere Grete Faremo jeahta.