Veahkaválddálašvuohta bearrašis

Ráđđehus ovddidii ođđajagimánu 2012 ođđa doaibmaplána veahkaválddálašvuođa birra bearrašis. Plána áigodat lea jahki ja sisttisdoallá 23 doaibmabiju eastadit veahkaválddálašvuođa bearrašis, ja dát plána boahtá ovddit plána sadjái.

Heahteguovddášfálaldagat

Heahteguovddášfálaldat lea fálaldat maid lea álki oažžut, ja galgá gillájeddjiide ja sin mánáide fállat dorvvolaš ássanbáikki gaskaboddosaččat. Heahteguovddáš galgá addit geavaheddjiide veahki, oaivadeami, ja veahkehit sin gulahallat eará bálvalusaiguin, ja fálaldat lea sihke birrajándor telefonortnet, ássanfálaldat, beaivefálaldat ja čuovvoleapmi ođđasis ásaheapmái. Ássanfálaldat nissoniidda ja albmáide galgá fysalaččat guovtti sajis. Heahteguovddášfálaldat galgá fálaldat maid lea álki fidnet, vai olbmot geat bearrašis vásihit veahkaválddi dahje áitimiid sáhttet váldit njuolga oktavuođa, šiehtadalakeahttá áiggi ja čujuheami.  Fálaldat lea nuvttá.  

Heahteguovddáš leat ođđajagimánu 1.beaivvi 2010 rájes láhkageatnegahtton gielddalaš bálvalus Norggas. Láhka geassemánu 19. beaivvi 2009 gielddalaš heahteguovddáš fálaldagaid birra geatnegahttá buot gielddaid min riikkas fállat veahki heahteguovddážiid bokte iežaset ássiide. Stáhta doarjja heahteguovddážiidda lea mielde gielddalaš bušeahttarámmain. Dát mearkkaša ahte gielddat vástidit 100% doaibmagoluid ovddas. Buot gielddain galgá leat heahteguovddáš, iežas gielddas dahje ovttasbarggus gránnjágielddain dákkár fálaldagaid oktavuođas. Fylkkamánni bearráigeahččá láhkačuovvoleami.

Inseastaguovddážat

Inseastaguovddážat galget oaivadit, doarjut ja rávvet olbmuid geat leat vásihan inseastta dahje seksualálaš veagalváldima ja suojehis mánáid oapmahaččaid. Veagalváldinguovddážat galget rávvet, doarjut ja oaivadit sin geat leat gillán veagalváldima ja sin oapmahaččat. Guovddážat galget earret eará fállat bagadallama telefovnna bokte, ovttaskas ságastallamiid dahje searvama iešveahkkejoavkkuide. Inseastaguovddážiid geavaheaddjit geat dárbbašit divššu galget fievrriduvvot almmolaš veahkkeásahussii.  Áigeguovdilis sosiálalaš doaimmat sáhttet leat oassin fálaldagas.

Jagi 2006 ásahuvvui riikkaviidosaš veahkketelefovdna maid inseastaguovddás Vestfold:s doaimmaha. Telefovnna ulbmiljoavku lea seksualálaččat illástuvvon mánát ja rávisolbmot goappaš sohkabeliin ja sin oapmahaččat. Inseastaguovddážat ožžot oktiibuot 20% doarjaga gielddain, dearvvašvuođadoaimmahagas ja fylkkagielddain, ja 80% stáhtas. Mánáid-, nuoraid- ja bearašdirektoráhtta vástida doarjjaortnega hálddašeami. 

Molssaeaktu veahkaválddálašvuhtii (MV)

Ráđđehusa ulbmil lea addit riikkaviidosaš fálaldaga veahkaválddálaččaide, ja ruhtada oasi vuođđudusa Molssaeaktu veahkaválddálašvuhtii (MV) dikšofálaldagaid veahkaválddálaččaide geat dahket veahkaváldima lagas birrasiin. Fálaldagaid galgá álki fidnet almmá čujuheami gáibádusa, ja galgá heivehuvvot juohkehačča dillái ja dárbui.

Bearašsuodjalus lea guovddáš almmolaš ásahus mii olu jagiid lea bargan ahte buoridit gelbbolašvuođa bearašveahkaváldinsuorggis.  MV:s  lea juo guhká leamaš fágalaš ovttasbargu bearašsuodjalusain olu báikkiin riikkas (omd. Østfold, Romsa, Førde ja Fana).

MV galgá aktiivvalaččat leat mielde buorideamen ovttasbargogaskavuođaid bearašsuodjalusain daid guovlluin gos MV lea ásahuvvon. MV stivra galgá gozihit ahte organisašuvdna ásaha buriid ovttasbargogaskavuođaid ja formálalaš ovttasbargošiehtadusaid bearašsuodjalusain.  Ovttasbargošiehtadusa sisdoallu sáhttá molsašuddat kantuvrras kantuvrii, sorjavaš báikkálaš dilálašvuođas ja dárbbus. MV galgá maid leat mielde nannemin  buriid oktavuođaid eará guovddáš  ásahusaiguin, nugo guovlulaš veahkaválddálašvuođa resursaguovddážiiguin,  traumáhtalaš hušša ja iešsoardineastadeami ásahusain (RVTS), mánáidsuodjalusain, spesialistadearvvašvuođabálvalusain ja earáiguin.