Boazodoalu dálkkádatheiveheapmi

2023/2024 boazodoallošiehtadusas sohpe šiehtadallanbealit ásahit bargojoavkku mii galggai árvvoštallat boazodoalu dálkkádatheiveheami doaibmabijuid ja váikkuhangaskaomiid. Bargojoavkkus leat leamaš mielde Norgga Boazosápmelaččaid Riikasearvvi ja Eanandoallo- ja biebmodepartemeantta nammadan ovddasteaddjit. Bargojoavku geigii raporttas juovlamánu 12.b.2023, ja raporta ovdanbuktojuvvui šiehtadallanbeliide 2024/2025 boazodoallošiehtadusa šiehtadallamiid álggahančoahkkimis.

Raporta lea vuođđun go Eanandoallo- ja biebmodepartemeanta čuovvola Meld. St 26 (2022-2023) Klima i endring – sammen for et klimarobust samfunn (Dálkkádat rievdá – ovttas ráhkkanahttit servodaga gierdat dálkkádatrievdamiid).  

Bargojoavkku vuođđu lea ahte dálkkádatheiveheapmi galgá láhčit diliid nu ahte sáhttit doaimmahit ceavzilis boazodoalu maiddái rievdan dálkkádagain, ja definere boazodoalu dálkkádatheiveheami ná: "Boazodoalu dálkkádatheiveheapmi mearkkaša ipmirdit dálkkádatrievdamiid váikkuhusaid, ja álggahit doaibmabijuid mat dahket vejolažžan doaimmahit ceavzilis boazodoalu rievdan dálkkádagain".

Raporttas čilgejuvvo movt dálkkádatrievdamat váikkuhit boazodoalu dál ja makkár rievdadusat vurdojuvvojit boahtteáiggis.

Dán vuođul deattuha bargojoavku čieža váldohástalusa boazodoalus dálkkádatrievdamiid geažil:

  • Unnit fleksibilitehta eará areálageavaheami geažil.
  • Guohtun- ja johtinminstara rievdan.
  • Lássahuvvon guohtumat.
  • Dárbu rievdadit infrastruktuvrra.
  • Stuorát lihkohisvuođavárra ja eanet bargonoađđi.
  • Dokumenteret boraspiriid ja boazomassimiid boraspiriide.
  • Eambbo vuordemeahttun dáhpáhusat.

Bargojoavku evttoha doaibmabijuid maiguin dustešii dáid váldohástalusaid. Earret eará evttohuvvojit doaibmabijut mat buoridivčče máhttovuođu, dieđihanvuogádagaid ja plánema. Dálkkádatrievdamiid váikkuhusat leat eahpesihkkarat, ja danne lea ge plánen ja gearggusvuohta riskageahpedeami dihte áibbas dárbbašlaš. Bargojoavku lea deattuhan ahte sihke boazodoalu árbevirolaš máhttu ja dieđalaš máhttu ferte leat máhttovuođđun  boazodoalu dálkkádatheiveheamis.

Rein på beite, Karasjok.
Rein på beite, Karasjok. Govva: Eanadoallo- ja biebmodepartemeanta

2024/2025 boazodoallošiehtadus sohppojuvvui guovvamánu 8. b. 2024.

Okta dán ođđa šiehtadusa njealji váldovuoruheamis lea dálkkádatheiveheapmi. Láhčin dihte dilálašvuođaid dasa ahte boazodoallu sáhttá dustet muhtun hástalusaid rievdan dálkkádagaid oktavuođas, de leat šiehtadallanbealit soahpan dovdomassii lasihit friddja ruđaid Boazodoalu ovddidanfondii. Ruđat galget vuoruhuvvot infrastruktuvrra doaibmabijuide. Muđui ásahuvvo bissovaš dearvvašvuođabálvalus bohccuid várás, earret eará dustet váikkuhusaid maid dálkkádatrievdamat sáhttet dagahit bohccuid dearvvašvuhtii.

Olu raportta doaibmabijuin leat olggobealde boazodoallošiehtadusa. Danne leat šiehtadallanbealit soahpan ságastallat viidáset čuovvoleami sierra čoahkkimis.