Eurohpálaš kulturovttasbargu
Artihkal | Maŋimuš ođasmahttojuvvon: 15.06.2018 | Kultur- ja dásseárvodepartemeanta
EES-ruđat: kulturlonohallan ja ovttasbargoprográmmat
EES-ruđat leat Norgga, Islándda ja Liechtensteina veahkki dássedit ekonomalaš ja sosiála erohusaid Eurohpás. Oktiibuot ožžot 15 riikka Guovddáš- ja Lulli-Eurohpás prošeaktadoarjagiid dehálaš servodatsurggiide. EES-ruhtadoarjagiid váldo mihttomearri lea buoridit ovttasbarggu ja gulahallama ruhtaaddi- ja vuostáiváldiriikkain, ja dat guoská sihke eiseválddiide ja ovttaskas oasálaččaide.
Dán ruhtadanáigodagas lea várrejuvvon 177 miljovnna EURO kulturlonohallanprográmmaide mas leat mielde Bulgaria, Latvia, Litauen, Polska, Portugála, Románia, Slovákia ja Čekkia. Dat lea viiddis prošeaktaovttasbargu norgga ja olgoriikalaš oasálaččaid gaskka. Norgga kulturráđđi ovddida ja hálddaša ollu dáid prográmmaid ovttasbarggus olgoriikalaš eiseválddiiguin. ja EES-ruđaid oktavuođas doaibmá dat gulahallanguovddážin kulturlonohallamasuorggis Norggas. EES-ruhtaortnegis fállojuvvo maid doarjjavejolašvuođat kulturárbe-/kulturmuitosuorggis, gos Riikaantikváras lea vástideaddji rolla norgga bealde.
EO kultur- ja mediaprográmma Hutkás Eurohpá (2014-2020)
Kultuvra šattai oassin EES-šiehtadusa ovttasbarggus daid surggiin mat eai guoskka njeallje friddjavuođa ortnegii (siskkáldas márkanii) 1995:s, ja Norga lea searvan EO kultur- ja mediaprográmmaide 1996 rájes. Hutkás Eurohpá lea EO kultuvrralaš ja hutkás prográmma mas lea 1,46 miljárdda EURO sturrosaš bušeahtta áigodagas 2014-2020. Prográmma doarju prošeavttaid mat buktet lasseárvvu go dat čađahuvvojit eurohpálaš rámmaid siskkobealde ja addet norgga TV, filbma, dáidda ja kultuvra ásahusaide vejolašvuođaid ovttasbargat riikkaidgaskasaččat ja dáinna lágiin olahit sii eanet eurohpálaš geavaheddjiid.
Hutkás Eurohpás lea dáidda- ja kulturoasseprográmma ja TV, filbma ja spealuid oasseprográmma. Norgga kulturráđi ovddasvástádus lea juohkit dieđuid ja bagadallat norgga oasálaččaid dáidda- ja kulturprográmma birra. Norgga filbmainstituhta ovddasvástádussii gullá addit dieđuid ja bagadallat norgga oasálaččaid TV-, filbma- ja spealloprográmmaid birra.
- Prop. 50 S (2013-2014) Mieđáhus beassat EES-lávdegottis mearridit searvama EES-šiehtadussii (EO) nr. 1295/2013 Hutkás Eurohpá prográmma vuođđudeami birra (2014-2020)
Europeana ja CEF Digital
EO-prográmma Connecting Europe Facility – Digital bokte searvá Norga Europeana prošeavttas, oktasaš eurohpálaš digitála prográmma mainna olaha miljovnnaid mielde girjjiid, ávdnasiid, filmmaid, biergasiid ja arkiivamateriála. Europeana doaibmá neahttavuđot rabas dáidda- ja kulturčájáhussan. 4% Europeana fálaldagain bohtet Norggas. Norgga kulturráđđi lea nationála aggregator Europeana Norgga sisdollui.
Eurohpáráđđi
Ulbmil Eurohpáráđi ovttasbarggus lea nannet máhtu, áddejumi ja árvvusatnima Eurohpá kulturvalljodaga birra, ja buoridit rájáidrasttideaddji kulturovttasbarggu. Vuođđun dasa lea ee. Kulturkonvenšuvdna 1954 ja Faro-konvenšuvdna 2005. Norga lea maid dorjon Eurohpáráđi viiddiduvvon oassešiehtadusa eurohpálaš kulturbálgáid birra, man mihttomearri lea ovddidit oktasaš eurohpálaš identitehta ja kulturárbbi ja joatkit oktavuođaid Eurohpá siskkobealde ja muđui eará riikkaiguin ja kránnjáguovlluiguin. Norga oassálastá oassešiehtadusa stivrenjoavkkus Norgga kulturráđi bokte.