Historjjálaš arkiiva
Almmustahttináigodat
Historjjálaš arkiivvas gávnnat don ovddeš ráđđehusaid dieđuid, ovdamearkka dihte preassadieđáhusaid, ođđasiid ja sártniid ovddeš ráđđehusáigodagain. Don gávnnat maiddái boarásmuvvan áigeguovdiláššiid dálá ráđđehusain dás. Arkiiva sisttisdoallá dasa lassin dokumeanttaid main lea eahpegustovaš sisdoallu, ovdamearkka dihte boarásmuvvan johtočállosiid.
Sisdoallu mii lea sirdon arkiivii ii ođasmahtto, ja dieđut leat danne historjjálaččat.
Čájeha 821-840 oktiibuot 1719 bohtosis.
Sirre: Beaivi Buoremus deaivamat Čále ohcansáni vai sirre buoremus deaivamiid
Ráđđehus árvala rievdadit tippenruđaid juohkima. Árvalus mielddisbuktá, ahte Norsk Tippinga 2014 badjebáhcagis juolluduvvo 56 proseantta valáštallamii, 14,9 proseantta kulturdoaimmaide, mat eai oaččo doarjaga stáhtabušeahtas, ja 18 proseantta
Lassiruđain sáhttet dál áŋgiruššat buorebut koaraid, lávdedáidaga ja visuála dáiddasuorggi lágideddjiid ovdii.
- Min ráđđehus lohpidii, ahte maŋimusat 2014 geavahit proseantta stáhtabušeahtas kultuvrii. Dál mii ollašuhttit lohpádusa, kulturministtar Hadia Tajik dadjala.
Ráđđehus árvala lasihit eaktodáhtolaš servviid lassiárvodivada buhtadusortnega 252 miljovnnain kruvnnuin, nu ahte dat šaddá 1,2 miljárdda kruvnno.
Birasgáhttendepartemeantta bušeahta lasihit 551,4 miljovnnain kruvnnuin, nu ahte dat šaddá 6 004,1 miljovnna kruvnno 2014. Dat lea 10,1 proseantta eanet go 2013 bušeahtas. Eanet ruđaid juolludit earret eará vuovdesuodjaleapmái, dálkkádatdutkamii,
Ráđđehus árvala juolludit oktiibuot 912 miljovnna kruvnno sámi ulbmiliidda 2014, ja dat lea 26 miljovnna kruvnno eanet go 2013. - Sámi ulbmiliidda leat juolludan oktiibuot 317 miljovnna eanet dan rájes go ráđđehus bargagođii 2005. Lean erenoamáš
Finánsasártni maŋŋá Stuoradikkis otne ovdalgaskabeaivvi bivddii stáhtaministtar Jens Stoltenberg sáni almmuhit ahte su ráđđehus ohcá luohpat sierračoahkkimis stáhtaráđis Šloahtas otne dii. 13.00.
Vuossárgga, golggotmánu 14.b. dii.10.40 áigu stáhtaministtar Jens Stoltenberg bivdit sáni Stuoradikkis maŋŋil finánsasártni, ja almmuhit ahte su ráđđehus ohcá luohpat. Ráđđehusa luohpanohcamuš buktojuvvo sierračoahkkimis stáhtaráđis Šloahtas
-Sámediggi lea nanu ja gievrras ásahus mas lea stuora mearkkašupmi sámegielaid, kultuvrra ja servodateallima ovddideapmái, cealká stáhtaráđđi Rigmor Aasrud dan oktavuođas go stuoradiggedieđáhus Sámedikki doaimma birra 2012 otne almmuhuvvo.
Orrestehteme-, reereme- jïh gærhkoedepartemeente jïh Saemiedigkie dam mubpiem reektehtsem buektieh tjïrrehtimmien bïjre Dahkoesoejkesjistie saemien gïelide daan biejjien. Reektehtse lea nedtesæjrojne regjeringen.no jïh samediggi.no.
Noerekriminaliteete lea vaananamme 25 prosentigujmie luhkie jaepine. -Reerenasse lea guhkiem aktine vihties ulmine barkeme juktie kriminaliteeten heerredidh maanaj jïh noeri luvnie. Daate barkoe illedahkh vadteme. Daan biejjien aktem orre
Oljo- ja energiijadepartemeanta lea odne mearridan váiddaášši maŋŋil NČE mearrádusa, ja juolludan Statnettii konsešuvnna hukset ja doaimmahit ođđa 420 kV guovddášfierpmádatjohtasa Ofuohta rájes Nordlánddas Báhccavutnii Romssas. NČE mearrádusa ledje
Ođđa hápmi riektepsykiatriija organiserema várás galgá geahččaluvvot guovtti jagi geahččalanprošeavtta bakte. -Dát lea álgu norgga riektepsykiatriija áŋgiruššamis, dadjá Justiisa- ja gearggusvuođaministtar, Grete Faremo.
Viečča doaibmaplána (pdf, 1 mb) Ráđđehus áigu eanet bargat eastadeames veahkaválddálašvuođa bearrašiin. Ođđa doaibmaplánas ráddjejuvvo vihttalot miljovdna dutkamii viđa jagi badjel, ja gávcci miljovdna jahkásaččat eaktodáhtolaš organisašuvnnaide. –
Láhko álmmukmiehttse Nordlándan almulattjat rabáduváj birásgáhttimminisstaris Bård Vegar Solhjellas uddni. Tjáppa dálken lidjin moaddása boahtám ásadibmáj oassálastátjit váren.
Eanet kultuvrii, mánáid ja nuoraid áŋgiruššamiidda ja báikkálaš kulturfápmoguovddážiidda ledje váldoáššit go ráđđehus ovddidii iežas ođđa kulturloktema. - Kultuvra duddjo buriid vásáhusaid ja eallinkvalitehta. Kulturdoaimmat mielddisbuktet searvama
Odne lea 5000 álgoálbmotjoavkku mearkabeaivi, miehtá oba máilmmi. Borgemánu 9. beaivi lea ON riikkaidgaskasaš álgoálbmotbeaivi. Dan beaivve heive maid čájehit solidaritehta álgoálbmogiiguin, geat ellet lossa dilis.
Sámeministtar Rigmor Aasrud galleda Evenášši ja Skánik suohkana Davvi Nordlánddas ja Lulli-Romssas bearjadaga suoidnemánu 26.b.2013. Son áigu galledit Várdobáiki sámi guovddáža ja Márkomeannufestivála. Márkomeanus áigu son almmuhit ođđa sámi
Justiisa- ja gearggusvuođadepartemeanta sádde gulaskuddamii láhkarievdadanevttohusa vai sáhttá čađahit Dublin-ásahusa. Dat dagaha ahte Dublin-ovttasbarggu joatkašuvvá ja nanne dorvoohcciid riektesihkarvuođa.
Guolástus- ja riddodepartemeanta mieđiha ahte golmma guovlluin Nuorta-Finnmárkkus galget badjel 15 mehtera guhkkosaš fatnasat beassat bivdit vuotnalinjjáid siskkobealde, ja nu spiehkastit bivdingildosis.