2 Bakgrunnen for proposisjonen

2.1 Overvatn, konsekvensar og tiltak

2.1.1 Kva er overvatn

Overvatn er ein del av det naturlege krinsløpet til vatnet. Vatn som fordampar og treffer land som nedbør, skal på ulikt vis finne vegen tilbake til grunnen eller ein sjø, ei myr eller liknande. På vegen vil noko av vatnet delvis fordampe, delvis sige ned i grunnen og delvis forbrukast av plantar, dyr eller menneske. Det kan ofte regne meir enn det som blir absorbert på desse måtane. Vatn frå nedbør eller snøsmelting som i slike tilfelle ikkje sig ned i grunnen, men held seg rennande på overflata, er det vi kallar overvatn.

2.1.2 Konsekvensar av overvatn

Både nedbørsmengder og arealet nedbøren treffer på vil avgjere konsekvensane av overvatnet. Kraftig nedbør og brå snøsmelting i område med tette flater, og dermed låg absorberingsevne, kan skape store overvassmengder. I tettbygde område er i tillegg store verdiar samla på eit avgrensa areal, noko som aukar skadepotensialet. Dersom overvatn ikkje blir handtert på ein forsvarleg måte, kan det gje svært alvorlege konsekvensar, spesielt i tettbygde område.

Bustader, næringsbygg, inventar, maskiner og køyretøy kan få store vasskadar om vatnet trengjer inn. Det kan også gje skadar på infrastruktur som bil-, gang- og sykkelvegar, jernbane, vass- og avløpssystem, straumforsyning, telefon- og datakablar og liknande. Reparasjon og anskaffing av bygg og infrastruktur på ny medfører store kostnader. I tillegg kjem kostnadene ved tap av produksjon og omsetning i næringslivet, tap som følgje av manglande tilgang på straum, telefondekning og internett, i tillegg til sjukdom som følgje av kontakt med flaumvatn eller vassforsyning som er infisert med spillvatn. Overvatn kan også føre til forureinande utslepp frå industriområde, vegar, avløpsanlegg og skadde kjemikalie- eller oljetankar.

Det finst ingen samanhangande statistikk over kostnadene ved overvasskadar. Tal frå forsikringsselskapa viser likevel at utbetalingar for overvasskadar på forsikra bygg låg på godt over 1,6 milliardar kroner og ramma over 30 000 personar i 2020. Utbetalingane kostar forsikringsselskapa meir enn utbetalingane for alle andre naturskadar til saman. Kostnadene av overvasskadar i samfunnet totalt sett er berekna til å vere mellom 3,3 til 5,8 milliardar 2020-kroner, altså 1 400 og 2 400 kroner per husstand per år (Oslo Economics, COWI og Kinei, 2022).

2.1.3 Tiltak for å redusere konsekvensane av overvatn. Overvatn som ein ressurs

For å redusere skadane og kostnadene frå overvatn blir det i dag gjennomført skademinimerande tiltak. Overvasshandteringa blir ofte delt inn i tre ledd, kalla treleddsstrategien. Det første steget i handtering av overvatn er å forseinke samlinga av vatn. Dette blir gjort gjennom infiltrasjon (i lausmassar eller liknande).

Det andre steget er oppsamling og fordryging. Dette kan vere forskjellige løysingar av ulik storleik. For ein einebustad kan tiltaka vere plantar og bed, i tillegg til tønner for oppsamling av vatn frå tak. For større busetnader kan det vere behov for uteområde med permeable flater og basseng for å samle opp og fordryge overvatn.

Infiltrasjon og/eller fordryging vil sjeldan vere tilstrekkelege for å forhindre at overvatn samlar seg i mengder som kan medføre skade. Det vil derfor vere nødvendig med trygg avleiing av vatnet. Dette er steg tre. Trygg avleiing kan innebere å leie vatnet til resipienten, altså behandlingsanlegg, elv, sjø eller liknande, gjennom røyrleidningar. Tradisjonelt har overvatn blitt leidd i røyr, gjerne til kloakksystemet og vidare til reinseanlegg. I dei seinare åra har det blitt vanleg med andre løysingar i tillegg til eller som erstatning for dette. Til dømes er det no vanleg med opne og større blågrøne løysingar. Slike løysingar kan utførast på forskjellige måtar, som opne bekkar eller kulvertar («vadi»). Som ein del av avleiinga frå enkelteigedommar kan større anlegg også innehalde infiltrasjon og fordryging.

Fokuset er endra frå å sjå overvatn som ei utfordring til å sjå overvatn som ein nyttig ressurs. Dette gjev betre løysingar for innbyggjarar, natur og miljø. Å planleggje og leggje til rette for blågrøne overvasstiltak kan både vere samfunnsøkonomisk lønnsamt og gje positive effektar for naturmiljø og helse. Døme på overvasstiltak som verkar flaumdempande og samtidig utgjer trivselselement i byområdet, er opne dammar og bekkar. Andre blågrøne løysingar kan vere grøne tak, regnbed og parkeringsanlegg med permeable (porøse) flater og liknande.

2.1.4 Overvatn er eit felles problem som krev felles løysingar

Å byggje ut areal vil medføre auka overvatn. Det påverkar dels den som byggjer, og dels eit heilt område. Den som skal eige byggverket eller byggverka, har eigeninteresse av å minimere kostnadene som overvatn kan gje, både gjennom overvasstiltak og forsikring. Den enkelte marknadsaktøren har likevel ikkje insentiv til å ta omsyn til kostnaden som auka overvatn medfører for området som ein heilskap eller samfunnet elles. Denne såkalla eksterne verknaden, eller eksternaliteten, inneber at marknadsaktørane i ein uregulert marknad i utilstrekkeleg grad tek omsyn til det auka overvatnet dei sjølve genererer. Ein slik marknadssvikt kan gjere at det blir underinvestert i samfunnsøkonomisk lønnsame sikringstiltak, og at samfunnet dermed blir påført betydelege kostnader. Det er da formålstenleg frå eit samfunnsøkonomisk perspektiv at det offentlege grip inn for å korrigere marknadssvikten.

2.2 Gjeldande regulering av overvatn i plan- og bygningslovgjevinga

Myndigheitene har allereie gjort tiltak for å redusere konsekvensane av overvatn, mellom anna gjennom plan- og bygningslovgjevinga. Etter gjeldande plan- og bygningslov kan kommunen i arealplanar stille krav om tiltak for overvasshandtering og utforminga av dette. Til dømes kan det gjevast retningslinjer for område eigna til utbygging, plassering av byggverk, krav til byggjetomter og rekkjefølgjekrav om overvassanlegg før utbygging skjer. Reglane om overvatn i kommunale planar blei justerte i 2019, i tråd med anbefalingar frå NOU 2015: 16 (heretter Overvassutvalet), jf. Prop. 32 L (2018–2019).

I dei fleste tilfella vil kommunane eige og drifte større infrastruktur for handtering av overvatn. Private grunneigarar kan likevel, under visse føresetnader, vere forplikta til å bidra til å opparbeide eller betale for kommunal infrastruktur, sjå krava i plan- og bygningsloven kapittel 18. Slik opparbeidingsplikt gjeld likevel berre for legging av røyr. Blågrøne løysingar blir ikkje omfatta av opparbeidingsplikta. Det kan heller ikkje krevjast opparbeidd hovudavløpsleidning eller særskild overvassleidning med større røyrdimensjon enn 305 mm, noko som ofte vil vere for lite. Ved sida av opparbeidingsplikta kan det inngåast utbyggingsavtalar, der utbyggjarar kan ta på seg kostnaden eller opparbeide ein samhøvande del av eit nødvendig kommunalt overvassanlegg.

Det blir stilt enkelte krav til handtering av overvatn ved byggjetiltak. For det første skal bortleiing av overvatn vere i tråd med forurensningsloven. For det andre skal avleiing av overvatn vere sikra, jf. plan- og bygningsloven § 27-2. Sikkerheit for godkjend overvassløysing skal etter forskrift om byggesak § 6-4 bokstav g vere omfatta av rammeløyve. Vidare følgjer det av byggteknisk forskrift § 15-8 at overvatn og drensvatn i størst mogleg grad skal infiltrerast eller på annan måte handterast lokalt. Bortleiing skal ikkje medføre overfløyming eller andre ulemper. Etter byggteknisk forskrift § 13-11 skal terreng rundt byggverk ha tilstrekkeleg fall dersom ikkje andre tiltak er gjennomførte.

Plan- og bygningsloven gjev ikkje kommunane anledning til å krevje overvasstiltak for eigedommar som allereie er utbygde.

2.3 Klimaendringar og fortetting gjev behov for betre overvasshandtering

Dei offentlege verkemidla for overvasshandtering vi har i dag, som beskrivne under punkt 2.2, er utforma med tanke på klimaet og busetjingsmønsteret vi har i dag. Som Overvassutvalet har synleggjort, er det venta at overvassproblematikken vil auke i framtida. Det er derfor behov for nye verkemiddel, både på grunn av klimaendringar, sentralisering og fortetting.

Klimaendringane fører til auka nedbør. Den årlege nedbørsmengda har auka over heile Noreg sidan år 1900. Nedbørsmengda varierer frå stad til stad. For landet som heilskap er auken på om lag 18 prosent. Berekningar utførte av Norsk klimaservicesenter (Klima i Norge 2100, 2015) viser at nedbøren vil halde fram med å auke i framtida. På lands- og årsbasis viser berekningane deira at talet på dagar med kraftig nedbør vil auke med mellom 66 og 132 prosent ved slutten av dette hundreåret. I tillegg stig også nedbørintensiteten når det først skjer ekstreme hendingar. Det er berekna at mengda vatn som fell ved kraftig nedbør, vil auke med mellom 12 og 25 prosent mot slutten av dette hundreåret. Estimata er baserte på eit scenario der auken i klimagassutslepp i stor grad følgjer den same utviklinga som vi har hatt dei siste tiåra. Sjølv med reduserte globale utslepp blir det anslege at nedbørsmengdene aukar betydeleg.

Samtidig blir befolkninga stadig meir sentralisert. Dei mest sentrale kommunane (altså dei kommunane med flest plassar å bu, arbeidsplassar og servicefunksjonar og kortast reiseveg mellom desse) har hatt klart høgare innanlandsk nettoinnflytting enn mindre sentrale kommunar dei siste 20 åra. Statistisk sentralbyrå sine befolkningsframskrivingar tilseier at denne trenden vil halde fram. Utviklinga fører til at vekstkommunar opplever eit arealpress, med fortetting av utbygde område. Samanlikna med tynnfolka område består tettbygde område i større grad av tett dekke. Dette reduserer absorberingsevna i grunnen og aukar vassmengda som held seg rennande på overflata.

Kombinasjonen av klimaendringane, sentralisering og fortetting forsterkar overvassutfordringar i framtida og medfører eit behov for betre overvasshandtering. Å auke kapasiteten på tradisjonelle overvassanlegg er ikkje tilstrekkeleg. Ved tradisjonell vasshandtering blir overvatnet leidd til kloakksystemet og vidare til reinseanlegget. Det er kostbart og unødvendig å reinse overvatn saman med avløpsvatn. Overvatn kan vidare utgjere ein risiko for forureining, skade og redusert kvalitet på reinsing av avløpsvatn. Problemet med denne typen løysingar er også at kapasiteten på røyrsystemet berre er så stor som det svakaste leddet i det. Det hjelper lite å auke kapasiteten på nye røyr dersom dei blir kopla på eit utdatert røyrsystem som fungerer som ein flaskehals. Slike anlegg vil uansett ofte ikkje ha nok kapasitet i ekstremsituasjonar, ettersom det da krevst veldig store røyrdimensjonar. Det vil også vere svært dyrt. Det er derfor behov for å tenkje nytt rundt overvasshandtering ved å ta i bruk såkalla blågrøne løysingar. Til dømes vil dammar, opne bekkar og grøntareal ofte vere ein kostnadseffektiv måte å handtere overvatn på, uavhengig av det eksisterande røyrsystemet. Slike løysingar kan også utgjere ein ressurs ved å bidra til økologisk mangfald og gje rekreasjonsmoglegheiter.

Betre overvasshandtering inneber at det må opparbeidast fleire overvassløysingar i allereie utbygde område. Dei fleste eigedommar er allereie heilt eller delvis utbygde, og det er ofte her overvassproblematikken er størst. Det er derfor ikkje tilstrekkeleg om berre ny utbygging tek høgd for overvassutfordringane i dag og i framtida.

For å bidra til betre overvasshandtering i møte med klimaendringane og auka fortetting må dei offentlege verkemidla for å handtere overvatn vidareutviklast. Verkemidla må i tilstrekkeleg grad ta høgd for forventa nedbørsmengder, slik at dei blir tydelegare og meir effektive.

2.4 Ei ikkje forbetra overvasshandtering vil gje auka kostnader i framtida

Dei samfunnsøkonomiske kostnadene ved overvatn er venta å auke. Ifølgje forsikringsselskapa aukar forsikringsutbetalingane for overvasskadar jamleg, og dei har dobla seg på berre tolv år. Kostnadene av overvasskader i samfunnet totalt sett er berekna til å vere mellom 3,3 til 5,8 milliardar 2020-kroner (Oslo Economics, COWI og Kinei, 2022). Utan førebyggjande tiltak legg Overvassutvalet til grunn at kostnadene gradvis doblar seg dei neste 40 åra dersom klimaendringane blir medrekna. Overvassutvalet anslår at overvatn kan koste samfunnet 45 til 100 milliardar kroner i noverdi dei neste 40 åra.

I tillegg til dei økonomiske konsekvensane kan auka overvatn i framtida også gje auka risiko for liv og helse. Utviklinga beskriven under punkt 2.3 vil til dømes medføre auka risiko for ekstreme overvasshendingar som kan skade vegar og teknisk infrastruktur. Dersom slike ekstreme nedbørshendingar fell saman med til dømes skred, kraftig vind og flaum frå elver, kan det også ha alvorlege konsekvensar for liv og helse.

Ifølgje utgreiingar gjennomførte av Samfunnsøkonomisk analyse, advokatfirmaet Hjort og Rambøll Water AS på oppdrag for daverande Kommunal- og moderniseringsdepartement og Miljødirektoratet (2018) er det grunn til å tru at grunneigarar, kommunane og samfunnet kan spare seg for betydelege kostnader på ei forbetra overvasshandtering.

Overvatn kan også utnyttast som ein ressurs. Ved ikkje å leggje til rette for betre overvasshandtering går ein glipp av moglegheitene overvatnet gjev til dømes til å redusere drikkevassbehov eller opne for nye rekreasjonsmoglegheiter i tilknyting til vatn (Dhakal og Chevalier, 2016).

2.5 Alternative tiltak

2.5.1 Innleiing

Departementet har greidd ut fleire ulike tiltak som kan vere relevante for å oppnå målet om forsvarleg overvasshandtering i møte med klimaendringar, sentralisering og fortetting. I ulike utgreiingar er det vurdert både alternative tiltak som inneber bruk av ulike typar verkemiddel, og ulike variantar og utformingar av ei eventuell regulering (sjå til dømes NOU 2015: 16 og Samfunnsøkonomisk analyse, advokatfirmaet Hjort og Rambøll Water AS 2018). Alternative tiltak er vurderte opp mot nullalternativet, som inneber å føre vidare den reguleringa av overvatn som vi har i dag.

2.5.2 Økonomiske verkemiddel

Økonomiske verkemiddel er ordningar som gjer det økonomisk lønnsamt for enkeltaktørar å setje i verk samfunnsøkonomisk lønnsame overvasstiltak. Døme på slike verkemiddel er tilskot til etablering av lokale overvassanlegg, gebyr for utslepp av overvatn og forsikringsordningar.

I Danmark, England, Tyskland og USA er det teke i bruk økonomiske verkemiddel for betre overvasshandtering. I desse landa justerer dei storleiken på gebyra for avleiing av overvatn etter forventa avrenningsmengd. Dei som handterer overvatn på eigen eigedom, får dermed eit lågare overvassgebyr. I England, Belgia, Canada, Sveits, USA og Austerrike blir det gjeve tilskot til etablering av overvassanlegg i eksisterande busetnad. England har til dømes innført moglegheit for tilskot og lån til førebyggjande overvasstiltak på eigedommar i utsette område.

Slike økonomiske verkemiddel har enkelte fordelar. Eit overvassgebyr kan fastsetjast slik at storleiken på gebyret reflekterer kva den enkelte bidreg med til risiko som følgje av overvatn. Eit slikt overvassgebyr vil innebere færre oppgåver for kommunane enn verkemiddel som føreset at kommunane også vurderer kostnaden og nytten ved overvasstiltak. Ved fastsetjinga av eit eventuelt overvassgebyr kan i utgangspunktet kommunen berre behøve å anslå kva den enkelte bidreg med til kostnader som følgje av overvatn. Det blir opp til den som må betale overvassgebyret, å vurdere kva for tiltak som er lønnsame å gjennomføre for å redusere overvassgebyret. Kommunen kan til dømes bruke inntektene frå eit overvassgebyr til å finansiere blågrøne overvasstiltak i utbygde område. Det kan også tenkjast at økonomiske verkemiddel kan nyttast til å fremje enkelte typar overvasstiltak, til dømes ved å subsidiere blågrøne løysingar og infiltrasjons- og fordrygingstiltak som sikrar grøne kvalitetar og reduserer presset på offentleg infrastruktur.

Det er også mogleg å sjå for seg at det blir innført økonomiske støtteordningar for å finansiere opparbeidinga av private overvasstiltak i utbygde område. Så lenge tiltaka er økonomisk lønnsame samanlikna med å etablere kommunale anlegg for overvatn, kan økonomisk støtte til å etablere private overvasstiltak reknast som ein del av dei nødvendige kostnadene kommunen har på overvassektoren. Eit slikt tiltak kan tenkjast rettferdiggjort ut ifrå ei solidaritetstenking, der fellesskapen bidreg til å løyse lokale overvassproblem fordi det blir rekna som urimeleg å leggje kostnadene over på eigarane av busetnaden som er årsaka til problemet.

Eit anna tiltak er å bruke forsikring som eit verktøy for betre overvasshandtering. Ein forsikringsinstitusjon kan ha insentiv både til å premiere overvasstiltak med lågare forsikringspremiar og til å reagere mot mangel på forsvarleg overvasshandtering, til dømes gjennom regress. Fordelen med eit slikt tiltak er at ein forsikringsinstitusjon truleg kan ha gode føresetnader for å samle kunnskap om kostnader ved overvatn og om kostnadseffektive løysingar. Kommunen treng da ikkje ha inngåande kunnskap om kostnader og nytte ved overvatn og overvasstiltak. Kostnadene ved å vurdere kva for overvasstiltak som er samfunnsøkonomisk lønnsame, blir da plasserte på forsikringsinstitusjonen, som kan dekkje administrasjonskostnadene gjennom forsikringspremien.

Departementet reknar økonomiske tiltak som relevante, men ikkje i seg sjølv tilstrekkelege for å sikre forsvarleg overvasshandtering. Ved nye tiltak er det til dømes uklart korleis eit overvassgebyr kan innrettast slik at det i praksis medfører at utbyggjar gjer samfunnsøkonomisk gunstige tilpassingar. Elles vil ein avansert gebyrmodell med eit eventuelt høve til rabatt generelt sett innebere relativt høge administrative kostnader. Når det gjeld ei eventuell forsikringsbasert løysing, kunne det tenkjast at grunneigar kunne fått erstatning og støtte til å førebyggje overvasskadar gjennom naturskadeordninga. I dag blir likevel ikkje overvatn definert som naturskade. Overvassutvalet meiner heller ikkje det er formålstenleg å definere overvasskadar som naturskade, ettersom det finst tilstrekkeleg gode forsikringsmoglegheiter i den private skadeforsikringsmarknaden. Departementet deler vurderinga til utvalet. Når det gjeld privat skadeforsikring, så er det i utgangspunktet ikkje noko i vegen for at forsikringsselskapa påskjønar kundar som gjer skadeførebyggjande tiltak. Overvassutvalet anbefaler at aktørane gjennom bransjeorganisasjonane sine bidreg til å utvikle slike fellesvilkår, og departementet støttar denne anbefalinga. Det er samtidig viktig å påpeike at forsvarleg overvasshandtering krev heilskapleg planlegging der større område blir sette i samanheng. Dette har kommunane betre føresetnader for gjennom kommunal planlegging etter plan- og bygningsloven.

2.5.3 Informasjonstiltak og organisatoriske verkemiddel

Informative verkemiddel er tiltak som skaffar ny informasjon, og som gjer informasjonen lett tilgjengeleg, forståeleg og mest mogleg relevant for den enkelte brukaren.

Det er fleire land som i samband med dei aukande overvassproblema har arrangert seminar og utvikla kurs, elektroniske læringsverktøy og tiltakskatalogar. I Danmark, England, Sverige og New Zealand er det til dømes laga nasjonale rettleiingar for klimafaktorar for korttidsnedbør. I England, Finland og Austerrike finst det i tillegg eit varslingssystem for lokal overfløyming. I Europa blir det også satsa på miljøsertifiseringssystem som påskjønar overvasstiltak (LEED – Leadership in Energy and Environmental Design).

Ein føresetnad for at kommunar eller utbyggjar skal velje gode overvasstiltak, er at det eksisterer tilstrekkeleg informasjon, rettleiing og døme på korleis dei lokale løysingane kan dimensjonerast, utformast og driftast. Det blir gjort mykje arbeid på dette feltet i dag. Noregs vassdrags- og energidirektorat hjelper kommunane med å byggje opp og leggje til rette for eit urbanhydrologisk kunnskapsgrunnlag. Meteorologisk institutt, Statens kartverk, Statens vegvesen, Miljødirektoratet, Kommunal- og distriktsdepartementet og statsforvaltaren har alle i ulik grad og på ulike område oppgåver som går ut på å styrkje kompetanse og kunnskapsgrunnlaget for overvasshandtering.

Organisatoriske verkemiddel, eller samordningsverkemiddel, er verkemiddel som bidreg til samordning, det vil seie styring, kommunikasjon og samarbeid mellom aktørar. Døme inkluderer overordna styring av korleis aktørar blir organiserte etter rolle og posisjon, felles plattformer for informasjonsutveksling, krav som bringar aktørane saman, og intensjonsavtalar om felles mål.

Det er også fleire døme på organisatoriske tiltak. Eit døme er Englands «Flood and Water Management Act», som gjev aktørane plikt til å samarbeide og dele informasjon. England har i tillegg innført økonomiske insentiv for organisasjonar på lokalt nivå som vel å samarbeide om overvasshandtering. EU har lansert fleire prosjekt på europeisk nivå som bidreg til informasjonsutveksling og samarbeid.

Forvaltninga av overvatnet vedkjem mange delar av verksemda til kommunen og gjer det nødvendig med eit godt samspel mellom til dømes arealplanlegging, byggjesak, vatn og avløp, veg og bymiljø. Sidan kommunane i Noreg varierer i storleik, befolkningstal og -tettleik med meir, ser departementet det som urealistisk å finne éin modell for intern organisering som vil eigne seg for alle tilhøve. Eit pålegg om ei bestemt organisering ville også bryte med retten kommunen har til å organisere seg slik han sjølv finn best eigna.

Stortinget vedtok i 2019 endringar i plan- og bygningsloven som presiserte at kommunane tek overvatn inn i planlegginga på ein heilskapleg og systematisk måte, slik at ein samarbeider på tvers av organisatoriske skilje. Desse reglene tok til å gjelde i mars 2019, sjå Prop. 32 L (2018–2019) om endringer i plan- og bygningsloven m.m. (håndtering av overvann i arealplanleggingen mv.).

Klimatilpassingsutvalet (NOU 2010: 10) peiker på at handteringa av overvatn er rekna som fragmentert, og at å forankre overvatn hos ei nasjonal myndigheit ville gje eit betre grunnlag for å løyse utfordringane frå klimaendringar og gjere samfunnet mindre sårbart for desse.

Frå 2019 fekk Noregs vassdrags- og energidirektorat i oppgåve å hjelpe kommunane med å førebyggje skadar frå overvatn. Direktoratet skal hjelpe kommunane med å byggje opp og leggje til rette for eit urbanhydrologisk kunnskapsgrunnlag. Dei skal tilby rettleiing som set kommunen i stand til å vareta overvassomsyn i arealplanlegging, i første omgang på overordna plannivå. Direktoratet har også nyleg gjeve ut rettleiar nr. 4/2022 som skal hjelpe kommunane med arealplanlegging for å førebyggje skadar frå overvatn. Samtidig skal ikkje Noregs vassdrags- og energidirektorat planleggje, prosjektere eller gjennomføre overvasstiltak ut over det som er nødvendig for å byggje eigen kompetanse. Direktoratet skal heller ikkje gjere kvalitetssikring og tredjepartskontroll i tilknyting til arealplanlegging ut over det som er nødvendig for å byggje eigen kompetanse.

Slik departementet ser det, er slike organisatoriske tiltak viktige og nødvendige, men ikkje tilstrekkelege for å sikre forsvarleg overvasshandtering. Forsvarleg overvasshandtering er ikkje berre eit spørsmål om kunnskap, kompetanse og samordning, men også om insentiv og evne til å koordinere tiltak i eit større område. Tiltak for å oppnå tilstrekkeleg kunnskap og kompetanse om overvasshandtering er derfor slik departementet vurderer det, nødvendig, men ikkje i seg sjølv tilstrekkeleg for å oppnå forsvarleg overvasshandtering.