Samferdselsdepartementet legg i denne proposisjonen fram ein del saker under programkategoriane 21.1 Administrasjon, 21.2 Luftfartsformål, 21.3 Vegformål, 21.5 Jernbaneformål og 22.1 Post.
Under 21.1 Administrasjon blir det gjort framlegg om innsparingar med til saman 8,1 mill. kr under nokre postar og om kompensasjon med 4,5 mill. kr for tomgangsleige for Samferdselsdepartementets tidlegare lokale.
Under 21.2 Sivil luftfart blir det foreslått å stryke løyvingane på kap. 1310 Flytransport, post 71 Kjøp av flytransporttenester, og på kap. 4310 Flytransport, post 70 Avgift til finansiering av kjøp av flytransporttenester. Det blir òg gjort framlegg om omdisponering mellom nokre budsjettpostar.
Under 21.3 Vegformål går Regjeringa inn for ein samla, netto løyvingsauke på 71 mill. kr. Framlegget her må sjåast i samanheng med at dei ekstraordinære snø- og flaumproblema i Troms og delar av Nordland vinteren/våren 1997 gav Vegvesenet meirkostnader på 70 mill. kr og at det har vore svært vanskeleg å greie dei innsparingane på 83,6 mill. kr som Stortinget vedtok i juni 1997. I proposisjonen blir det òg orientert om revidert bompengeordning i Trondheim-området.
Under 21.5 Jernbaneformål legg ein opp til ei tilleggsløyving under vedlikehaldet i samband med ei framskunding av utbetringsarbeid Sjølyst-Hell på Nordlandsbanen. Under Jernbaneformål, og også under 22.1 Post, blir renteinntektene frå låna til NSB BA og Posten Norge BA justerte.
Det blir vidare gjort framlegg om å auke eigenkapitalen i Posten med 300 mill. kr. Auken er naudsynt fordi Posten truleg vil få eit monaleg dårlegare driftsresultat i 1997 enn tidlegare venta, vesentleg som følgje av utvidinga av AFP-ordninga ved lønsoppgjeret våren 1997. Regjeringa legg vekt på at svekt soliditet i Posten elles kunne gjere det naudsynt med uheldige rasjonaliseringstiltak.
Kap. 1300 Samferdselsdepartementet
Post 01 Løn og godtgjersler
Nokre av stillingane i departementet har i kortare tidsrom i 1997 vore ledige. Det er derfor mogleg å redusere post 01 med 2,5 mill. kr.
Post 11 Varer og tenester
Ved handsaminga av St.prp. nr. 25/Innst. S. nr. 82 (1996-97) blei kap. 1300, post 11 Varer og tenester, auka med 5,5 mill. kr til dekning av tomgangsleige for dei lokala Samferdselsdepartementet leigde i Møllergt. 1-3 før departementet flytta inn i 5. byggjetrinn i regjeringskvartalet (R5). Av proposisjonen går det m.a. fram at leigeavtalen vil løpe fram tom. 31.12.1997, og at det såleis vil bli utgifter til tomgangsleige også i 1997. Det er vidare varsla i St.prp. nr. 1 (1996-97) at det vil vere naudsynt å kome attende med framlegg om løyving til dekning av meirutgifter til tomgangsleige for 1997.
Administrering av leigeavtalen og framleige til andre departement, blir som for 1996 handsama av Statsbygg. Ved omorganiseringa av Statens bygge- og eigedomsdirektorat (SBED) til forvaltningsverksemda Statsbygg, var det ein føresetnad at statsinstitusjonar i bygg som på det tidspunktet var innleigde av SBED, skulle få justert budsjettrammene sine med dei utgiftene som faktisk følgde av omlegginga, jf. St.prp. nr. 63 (1990-91), pkt. 5.4.2. Statsbygg følgde opp dette m.a. i brev av 31. januar 1994 til alle departementa der det går fram at det kunne oppstå tomgangsleige for dei departement som skulle flytte til R5. Det har såleis vore ein føresetnad at desse utgiftene skulle dekkjast gjennom tilleggsløyvingar.
Pr. november 1997 har Sosial- og helsedepartementet framleigeavtale for delar av areala i Møllergt. 1-3. Tidlegare har òg Kyrkje-, utdannings- og forskingsdepartementet leigd kontor der. Statsbygg har opplyst at den delen som Samferdselsdepartementet må dekkje av dei totale leigeutgiftene for 1997, vil bli 4,5 mill. kr. I samsvar med dei føresetnader som låg til grunn for framlegget i St.prp. nr. 25 (1996-97), blir det gjort framlegg om å auke kap. 1300, post 11, med 4,5 mill. kr.
Kap. 1301 Forsking og utvikling m.v.
Post 21 Utgreiingar vedr. miljø, trafikktryggleik m.v.
Utgreiingsbehovet i 1997 har vore noko lågare enn venta, og det blir derfor gjort framlegg om å redusere løyvinga med 2,6 mill. kr.
Post 51 Transportforsking
Forbruket i 1997 er venta å bli ein del lågare enn tidlegare rekna med, og det blir derfor gjort framlegg om ein reduksjon av løyvinga med 3,0 mill. kr. Ein del av den løyvinga som etter dette vil vere att, gjeld prosjekt som det ikkje vil bli betalt ut til før i 1998, jf. forslaget nedanfor om å gjere løyvinga overførbar.
Forslag om å gjere postane 51 Transportforsking og 52 Telekommunikasjonsforsking overførbare
Midlane på kap. 1301 Forsking og utvikling m.v., postane 51 Transportforsking og 52 Telekommunikasjonsforsking, blir i hovudsak nytta til ulike forskingsprogram under Noregs forskingsråd. Disponeringa av midlane i 1997 er gitt nærare omtale i budsjettproposisjonane frå Samferdselsdepartementet, for 1997 s. 42-43, og for 1998 s. 40-41. Midlar til program og prosjekt med tilsegn om stønad, blir utbetalte etter dokumentert forbruk. For å kunne utbetale midlar når aktivitetar med tilsegn om stønad har ei seinare framdrift enn opphavleg rekna med, og ikkje er avslutta ved årsskiftet, vil departementet føreslå at løyvingane blir gitt stikkordet «kan overførast».
Kap. 1310 Flytransport (jf. kap. 4310)
Post 70 Tilskot til innanlandske flyruter
Anbod på strekninga Lakselv-Tromsø
På strekninga Lakselv-Tromsø har Samferdselsdepartementet etter anbodskonkurranse gitt SAS einerett til ruteflyging, jf. omtale i St.prp. nr. 1 (1997-98) Samferdselsdepartementet. Godtgjersla til SAS for perioden 1. november - 31. desember 1997 er 2,5 mill. kr.
Samferdselsdepartementet viser til at ein kan finansiere dette ved å omdisponere midlar som er sette av til investeringsreserve og ikkje planlagde tiltak under kap. 1311, post 60 Tilskot til ikkje-statlege flyplassar.
Tilskotsendring som følgje av omlegginga av lufthamnavgiftene
Tilskota til innanlandske flyruter er i statsbudsjettet for 1997 rekna ut frå det lufthamnavgiftssystemet som galdt til og med 1996. Samferdselsdepartementet vedtok i desember 1996 forenklingar i avgiftssystemet mellom anna ved at avgiftssatsane ikkje lenger blir graderte etter om den aktuelle flyruta får statstilskot eller ikkje. Det nye avgiftssystemet blei sett i verk frå og med 1997. I tillegg har ein på vanleg måte innført lufthamnavgifter ved Værøy helikopterplass etter opninga av den permanente landingsplassen i 1997. Omlegginga av avgiftene fører til at behovet for tilskot etter kontraktane med Helikopter Service AS, Teddy Air AS og Widerøe's Flyveselskap ASA i 1997, aukar frå løyvinga på 235 mill. kr til 250,6 mill. kr.
Endringa på 15,6 mill. kr svarer til ein auke i avgiftsinntektene for eigarane av dei regionale lufthamnene (Luftfartsverket og kommunane). Behovet for tilskot over kap. 1311 Tilskot til regionale flyplassar blir derfor tilsvarande redusert. Heile reduksjonen skal takast på post 70 Overføring til Luftfartsverket. Årsaka til det er at heile driftstilskotet til dei regionale lufthamnene i statsbudsjettet for 1997 ligg under denne posten, og at det i den delen av driftstilskotet som er betalt til kommunane i samsvar med den fullmakta som er gitt ved Stortingets handsaming av St.prp. nr. 1 (1996-97), er teke omsyn til dei nye lufthamnavgiftene.
Forslag
Det er behov for å auke løyvinga på kap. 1310, post 70 Tilskot til innanlandske flyruter frå 235 til 253,1 mill. kr. Samferdselsdepartementet gjer framlegg om at auken på 18,1 mill. kr som det er gjort greie for ovanfor, blir dekt ved å omdisponere 2,5 mill. kr frå kap. 1311, post 60 Tilskot til ikkje-statlege flyplassar, og 15,6 mill. kr frå kap. 1311, post 70 Overføring til Luftfartsverket.
Post 71 Kjøp av flytransporttenester
På budsjettet for 1997 er det løyvd inntil 150 mill. kr til kjøp av flytransporttenester finansiert ved ei særskild flyseteavgift. Avgifta kunne krevjast inn dersom det blei naudsynt å finansiere kjøp av flyruter på strekningar som flyselskapa ikkje lenger ville trafikkere. Som for dei tre siste åra, finn Samferdselsdepartementet at det heller ikkje i 1997 vil bli behov for statlege kjøp av flyrutetenester over kap. 1310, post 71 Kjøp av flytransporttenester. Samferdselsdepartementet gjer derfor framlegg om å redusere løyvinga på kap. 1310, post 71, frå 150 mill. kr til kr 0,-. Avgiftsordninga fell bort frå og med 1998, jf. omtale i St.meld. nr. 38 (1996-97) Norsk luftfartsplan 1998-2007 og St.prp. nr. 1 (1997-98) Samferdselsdepartementet.
Kap. 1311 Tilskot til regionale flyplassar
Post 60 Tilskot til ikkje-statlege flyplassar
Samferdselsdepartementet gjer framlegg om å redusere løyvinga på kap. 1311, post 60 Tilskot til ikkje-statlege flyplassar, frå 72,4 mill. kr til 69,9 mill. kr, jf. omtale under kap. 1310, post 70.
Post 70 Overføring til Luftfartsverket
Samferdselsdepartementet gjer framlegg om å redusere løyvinga på kap. 1311, post 70 Overføring til Luftfartsverket, frå 106,5 mill. kr til 90,9 mill. kr, jf. omtale under kap. 1310, post 70.
Kap. 4310 Flytransport (jf. kap. 1310)
Post 70 Avgift til finansiering av kjøp av flytransporttenester
Samferdselsdepartementet gjer framlegg om å redusere løyvinga på kap. 4310, post 70 Avgift til finansiering av kjøp av flytransporttenester, frå 150 mill. kr til kr 0,-, jf. omtale under kap. 1310, post 71.
| Mill. kr | ||||
| Kap./post | S III 1997 | St.prp. nr. 63/Innst. S. nr. 295 | Forslag til endringar | Nytt forslag 1997 |
| Kap. 1320 Vegadministrasjon: | ||||
| Post 01 Løn og godtgjersler | 1 035,2 | -24,0 | 19,0 | 1 030,2 |
| Post 11 Varer og tenester1) | 413,7 | -10,0 | 3,0 | 406,7 |
| Post 30 Investeringar i vegadm. | 53,1 | -7,0 | 46,1 | |
| Kap. 1321 Drift av statens vegar m.v.: | ||||
| Post 23 Vedlikehald og drift | 3 831,7 | -49,6 | 104,6 | 3 886,7 |
| Kap. 1322 Statens veganlegg: | ||||
| Post 30 Riksveganlegg | 3 872,2 | -48,6 | 3 823,6 | |
| Sum | 9 205,9 | -83,6 | 71,0 | 9 193,3 |
1) Ein reduksjon av post 11 med 10,3 mill. kr, jf. vedtak ved handsaminga av Budsjett-innst. S. II (1996-97) om ein ikkje postspesifisert reduksjon i utgiftene på 239,9 mill. kr for alle departementa til saman, er rekna med.
Kap. 1320 Vegadministrasjon (jf. kap. 4320)
Post 01 Løn og godtgjersler
Post 11 Varer og tenester
Post 30 Investeringar i vegadministrasjonen
Løyvinga til kap. 1320 Vegadministrasjon, er dei seinare åra blitt redusert samstundes med at oppgåvene som Statens vegvesen skal utføre, har auka. I samband med Revidert nasjonalbudsjett, jf. Innst. S. nr. 295 (1996-97), blei post 01 Løn og godtgjersler, redusert med 24,0 mill. kr og post 11 Varer og tenester, redusert med 10,0 mill. kr. På post 01 hadde Regjeringa gjort framlegg om ein inntektsfinansiert auke med 16,4 mill. kr pga. fleire førarprøver, slik at løyvinga på denne posten blei 40,4 mill. kr lågare enn foreslått av Regjeringa.
Statens vegvesen har sett i verk tiltak for å redusere utgiftene, men utgiftene over desse postane er i stor grad faste. For å tilpasse aktivitetsnivået til løyvingane er det derfor innført tilnærma tilsettingsstopp som ser ut til å gi ei innsparing på 5,0 mill. kr. Vidare er reiser, kurs og konferansar for oppbygging av kompetanse i etaten redusert sterkt. Dette ser ut til å gi ei innsparing på 7,0 mill. kr. I tillegg kom manglande inndekking av meirutgifter i samband med fleire førarprøver, jf. førre avsnittet. Vidare går Samferdselsdepartementet inn for at det blir omdisponert 7,0 mill. kr frå post 30 Investeringar i vegadministrasjonen. Omdisponeringa her er mogleg fordi Statens vegvesen no legg opp til sentral produksjon av førarkort i staden for lokal produksjon som tidlegare føresett.
Kap. 1321 Drift av statens vegar m.v. (jf. kap. 4321)
Post 23 Vedlikehald og drift
Vinteren 1997 var prega av store mengder nedbør i Troms og til dels også i Nordland. Dette gav uvanleg store brøytekostnader. I tillegg gav dei store snømengdene flaum om våren. Ekstrakostnadene i samband med dei ekstreme vêrforholda blei 70 mill. kr. Når ein har fått slike vêrforhold tidlegare, har det blitt gitt ekstraløyvingar, jf. storflaumen på Austlandet i 1995 som gav omfattande utgifter på fleire område, mellom anna på vegane.
I samband med Revidert nasjonalbudsjett 1997, jf. Innst. S. nr. 295 (1996-97), reduserte Stortinget løyvinga på post 23 med 49,6 mill. kr. Statens vegvesen kan redusere utgiftene på denne posten med 15,0 mill. kr utan at det får alvorlege konsekvensar for vedlikehald og drift av vegnettet.
Samla gir dette eit behov for å auke løyvinga på post 23 med 104,6 mill. kr.
Kap. 1322 Statens veganlegg (jf. kap. 4322)
Post 30 Riksveganlegg
Samferdselsdepartementet foreslår å omdisponere 48,6 mill. kr frå kap. 1322, post 30 Riksveganlegg, til delvis dekking av forslaga ovanfor om auke under kap. 1320 Vegadministrasjon og kap. 1321 Drift av statens vegar m.v. Departementet foreslår at reduksjonen blir jamt fordelt mellom fylka.
Overføring av unytta løyvingar til nytt budsjettsystem
Statens vegvesen får nytt budsjettsystem frå og med 1998, jf. omtale i St.prp. nr. 1 (1996-97), side 80. Det nye budsjettsystemet har ei anna inndeling i kapittel og postar enn noverande system. Samferdselsdepartementet ber Stortinget gjere vedtak om at unytta løyvingar under vegformål for 1997, som blir godkjend overførte til 1998, kan overførast til nye kapittel og postar i 1998 i samsvar med det nye budsjettsystemet.
På kap. 1320 Vegadministrasjon, post 71 Nord-Norsk Trafikksenter A/S i Lenvik, som ikkje har stikkordet «kan overførast», blei det løyvd 18,0 mill. kr for 1997. Av dette beløpet vil 16,0 mill. kr truleg ikkje bli nytta i 1997. Samferdselsdepartementet ber Stortinget gjere vedtak om at unytta beløp kan bli overført til 1998. Teknisk blir beløpet her lagt på kap. 1320, post 23 Trafikktilsyn, drift og vedlikehald av riksvegar m.v., men øyremerkt trafikksenteret.
Hovudvegutbygginga i Trondheim-området
Revidert bompengeordning
Det blir med dette orientert om forslag til ny revidert bompengeordning i Trondheim, jf St.prp. nr. 129 (1988-89) Om hovudvegnettet i Trondheim-området.
St.prp. nr. 129 (1988-89) byggjer på ein utbyggings- og finansieringsplan som er basert på eit bystyrevedtak frå 1985 om å leggje transportplan for Trondheim kommune til grunn for vidare utbygging av hovudvegnettet i Trondheim. Transportplanen var ein rammeplan der innhaldet skulle kunne reviderast i samband med Norsk veg- og vegtrafikkplan. Trondheim kommune og Sør-Trøndelag fylkeskommune har gjeve ein samla lånegaranti på 522 mill. kr.
Etter St.prp. nr. 129 (1988-89) og St.prp. nr. 1 (1995-96) er det etablert eit innkrevjingsystem med 13 kontrollsnitt for finansiering av hovudvegutbygginga i Trondheim. Innteninga har vore om lag 198 mill. kr lågare enn føresetnaden i St.prp. nr. 129 (1988-89). For å få ei hovudvegutbygging i tråd med vedteken transportplan for Trondheim kommune har Trondheim bystyre og Sør-Trøndelag fylkesutval sommaren 1996 gjort vedtak om endring av innkrevjingsystemet. Vedtaket inneber ei opning for å auke dei årlege inntektene frå 80 mill. kr til om lag 120 mill. kr. Nærare utrekningar syner at det reviderte innkrevjingsystemet vil gje om lag 130 mill. kr i årlege inntekter.
St.prp. nr. 129 (1988-89) opna for ei utbygging av hovudvegnettet i Trondheim-området fram mot, og ut 2005, med ei økonomisk ramme på om lag 2,5 mrd. 1997-kr. Utbygginga skulle finansierast ved ein kombinasjon av statlege løyvingar og trafikantbetaling.
Finansieringsplanen var som følgjer:
| (1997-kr) | ||||||
| 1986-89 | 1990-93 | 1994-97 | 1998-01 | 2002-05 | Sum | |
| Statlege løyvingar | 119 | 219 | 350 | 350 | 1 038 | |
| Bompengebidrag | 105 | 452 | 352 | 373 | 210 | 1 492 |
| Sum | 105 | 571 | 571 | 723 | 560 | 2 530 |
Dette ga ei prosentvis fordeling på statlege løyvingar og bompengefinansiering på høvesvis 41 pst og 59 pst.
I 1995 vedtok Trondheim bystyre ein ny revidert transportplan for Trondheim-området som ledd i utforminga av eit miljøvennleg og heilskapleg transportsystem i Trondheim. Sør-Trøndelag fylkeskommune gjekk same år inn for tilnærma samanfallande transportplanvedtak. Transportplanvedtaket inneheld både stamvegprosjekt, prosjekt på det ordinære riksvegnettet og kommunale prosjekt. Transportplanvedtaket blir no lagt til grunn for revidert forslag til utbyggingsprogram i Trondheim.
Framdriftsplanen i St.meld. nr. 37 (1996-97) Norsk veg- og vegtrafikkplan 1998-2007 er endra ein god del i forhold til St.prp. nr. 129 (1988-89). Dei viktigaste endringane er at heile programmet er redusert frå 2 530 mill. 1997-kr til 2 080 mill. 1997-kr, m.a. fordi prosjekta E6 Sør (E6 Sluppen-Klett), Ytre Ringveg og Stavnesambandet ikkje er med lenger. Programmet for perioden 1989-97 er òg redusert ved at Nordre Avlastningsveg er utsett til 2002-2005. Når det gjeld dette prosjektet arbeider Trondheim kommune og Statens vegvesen med forslag til regulering der eitt av alternativa (neddykka løysing) kan innebere ein auke i kostnadene frå 450 mill. kr til opp mot om lag 800 mill. kr. Dei kommunale vegane Byåsvegen og John Aaes veg er framskunda med bompengar og kommunal forskottering. Byåsvegen blei forsert av omsyn til trafikkavviklinga under VM på ski i 1997. I St.prp. nr. 1 (1995-96) er det føresett at denne framskundinga ikkje skulle ha verknad for riksveganlegga innanfor Trondheimspakka.
Trass i eit redusert program totalt i perioden 1989-97, er lånegjelda på same nivå som føresett, sidan bompengeinntektene er om lag 198 mill. 1997-kr lågare enn føresett. Årsaka til reduksjonen i bompengeinntektene er m.a. at innkrevjinga tok til 15 månader forsinka på grunn av ein tvist om val av innkrevjingsystem (av omsyn til GATT), og at den føresette justeringa av bompengesystemet blei forsinka.
Lånegjelda vil ved utgangen av inneverande vegplanperiode vere om lag 430 mill. kr, under føresetnad av at endringane av kontrollsnitta i 1997, jf. nærare omtale nedanfor, blir finansiert ved bompengar. Med utgangspunkt i ein gjennomføringsplan med ei planramme for perioden 1998-2007 på om lag 1 090 mill. kr og føresette statlege løyvingar på 560 mill. kr, blir bompengedelen 530 mill. kr. For å betale ned gjeld med påløpte rentekostnader og dekkje bompengedelen innan utgangen av 2005, må gjennomsnittleg årleg bompengeinntekt vere om lag 130-140 mill. 1997-kr.
Innkrevjingsordninga skal vere basert på same betalingssystem som i dag. Den auka innteninga vil bli oppnådd ved at talet på kontrollsnitt blir utvida til 24. I det nye innkrevjingsystemet blir byen delt i 7 soner, hovudsakleg med innkrevjing anten inn i eller ut av ei sone. Det vil framleis vere slik at ved passering av fleire kontrollsnitt på ein time blir det berre kravd betaling for ei passering. Plasseringa av kontrollsnitta vil bli slik at ein større del av trafikantane må betale bompengar. Dermed må fleire av dei som har nytte av utbygginga vere med å betale. Vidare vil innkrevjingstida bli gjort 1 time lengre, og takstane vil auke. Utrekningar viser at vedteke innkrevjingsystem vil føre med seg om lag 130 mill. kr i årlege inntekter. Det er føresett at det nye innkrevjingsystemet vil bli teke i bruk i løpet av januar 1998.
Revidert finansieringsplan er som følgjer:
| (1997-kroner) | ||||||
| 1986-89 | 1990-93 | 1994-97* | 1998-01 | 2002-07 | Sum | |
| Statlege løyvingar | 166 | 181 | 260 | 300 | \126 910 | |
| Bompengebidrag | 90 | 376 | 177 | 230 | 300 | \126 1170 |
| Sum | 90 | 542 | 358 | 490 | 600 | \126 2080 |
*I perioden 1994-97 er det kommunale tilskotet på 2,8 mill. kr løyvd til Byåsvegen inkludert i bompengebidraget.
Den statlege løyvinga for heile perioden 1986--2007 utgjer 44 pst. av total investering, medan bompengebidraget utgjer 56 pst. Den statlege delen blir såleis noko større enn føresetnaden i St.prp. nr. 129 (1988-89) på 41 pst.
Samferdselsdepartementet tek atterhald om at statlege løyvingar må vurderast i dei årlege budsjetta. Ved endringar i forhold til finansieringsplanen, både med omsyn til statlege løyvingar og bompengeinntekter, må det i samband med Stortinget si handsaming av dei årlege budsjetta vurderast eventuell endring i utbyggingsprogrammet, eventuell endring i takstane, innkrevjingstida og/eller endring av bompengeperioden. Ei slik vurdering vil òg vere aktuell på grunn av uvissa knytt til prosjektkostnader spesielt, og rente- og trafikkutvikling.
Det vil bli inngått ny avtale mellom Samferdselsdepartementet, ved Vegdirektoratet, og Trøndelag Bomveiselskap A/S i tråd med revidert standardavtale, jf. St.prp. nr. 17 (1993-94).
Samferdselsdepartementet har gitt samtykke til at dei førebuande anleggsarbeida med etablering av dei nye kontrollsnitta kunne setjast i gang før saka er handsama i Stortinget. Samferdselsdepartementet har poengtert at førehandstilsegna er gitt under føresetnad av at bompengeselskapet ber risikoen ved investeringane i samband med start av dei førebuande anleggsarbeida.
Fylkesvegprosjektet Østre Rosten i Trondheim - Forskottering
Prosjektet er ein del av revidert transportplan for Trondheim kommune. Planen er lagt til grunn for revidert forslag til hovudvegutbygging i Trondheim-området, jf. omtale ovanfor.
Trondheim kommune har søkt om samtykke til å forskottere inntil 34 mill. kr til fylkesvegprosjektet Østre Rosten i Trondheim, mot refusjon i perioden 2002-2007, som ein del av Trondheimpakka. Prosjektet omfattar bygging av ei om lag 1,9 km forlenging av Østre Rosten frå Tillerbyen til toplankryss med Ev 6 ved Sandmoen og dessutan bygging av ei gang- og sykkelvegbru, skiundergang og bomstasjon. Sambandet vil gjere sitt til at dei regulerte næringsareala i området kan bli utnytta. Kostnadsoverslaget for prosjektet er 34 mill. kr.
Trondheim kommune handsama saka 11. juni 1996, og Sør-Trøndelag fylkeskommune 23. september 1997. Begge tilrådde forskotteringa.
Anleggsarbeidet er planlagt starta vinteren 1997/98, og prosjektet er venta opna for trafikk vinteren 1998/99.
Samferdselsdepartementet går inn for at Trondheim kommune får høve til å forskottere inntil 34 mill. kr til fylkesvegprosjektet Østre Rosten i Trondheim mot refusjon med framtidige bompengeinntekter, utan renter, i perioden 2002-2007.
Kap. 1350 Jernbaneverket (jf. kap. 4350)
Post 23 Drift og vedlikehald
Sommaren 1997 blei det oppdaga sprekkar på jernbaneskjenene på strekninga Sjølyst-Hell på Nordlandsbanen. Av omsyn til tryggleiken blei farten på toga på denne strekninga sett ned til 40 km/t. Tiltaket førte til forseinkingar i kvar ruteavgang på banen på inntil 30 minutt.
Opprusting av denne strekninga, som er ein del av Trønderbanen, inngår i planen for vedlikehald i NJP 1998-2007, og det er rekna med midlar til dette arbeidet i forslaget til vedlikehaldsløyving i St.prp. nr. 1 (1997-98). Slitasjen på skjenene var større enn venta, og av omsyn til tryggleiken fann Jernbaneverket det naudsynt å gjennomføre ekstraordinære utbetringsarbeid for 35 mill. kr, med 28 mill. kr til skjenebytte og 7 mill. kr til svillebytte, alt i 1997.
På grunn av eit stramt budsjett i 1997 med store bindingar på kap. 1350 har Samferdselsdepartementet ikkje funne rom til å dekkje ekstrakostnaden på den aktuelle banestrekninga innafor vedteke samferdselsbudsjett. Samferdselsdepartementet foreslår derfor ei tilleggsløyving for 1997 på 35 mill. kr på kap. 1350, post 23 Drift og vedlikehald. Løyvinga blir med dette auka frå 1 825 til 1 860 mill. kr. I og med at dette er ei framskunding av arbeid som etter planen skulle gjennomførast i 1998, gir endringa isolert sett eit mindrebehov dette året, jf. omtale i St.prp. nr. 1 Tillegg nr. 3 (1997-98).
Kap. 5611 Renter av lån til NSB BA
(Tidlegare kapittelnavn: Renter av lån til særlovselskapet NSB Trafikkdelen)
Post 80 Renter
Som det går fram av St.prp. nr. 1 (1997-98), s. 126, blei det langsiktige lånet til NSB BA fastsett til 2 135 mill. kr ved kongeleg resolusjon av 22.08.97.
Etter låneavtala som er inngått mellom NSB BA og staten v/Samferdselsdepartementet, kan låntakar innan gitte fristar gi varsel til långjevar om val av renteperiodar på 1, 3, 6 eller 12 månader. Renter skal betalast på etterskot på siste dato i ein renteperiode. Om renteperioden er lengre enn seks månader, skal renter betalast kvar sjette månad.
Pr. august 1997 har NSB BA for perioden 1.12.96-31.07.97 betalt inn kr 55 854 525 i renter, rekneskapsførd på kap. 5611, post 80. Av beløpet gjeld kr 8 359 256 desember 1996. Dei samla rentekostnadene for 12 månader i 1997 er rekna til kr 88 304 772. NSB BA har 11.07.97 gitt melding til staten v/Samferdselsdepartementet om at selskapet frå 01.08.97 ønskjer ein renteperiode på 6 månader. Dette fører til at renter for perioden 01.08.97-31.12.97 på til saman kr 40 809 503 først vil bli betalt inn 31.01.98.
På denne bakgrunn foreslår Samferdselsdepartementet for 1997 at kap. 5611, post 80 Renter, blir redusert med 164,145 mill. kr - frå 220,0 mill. kr til 55,855 mill. kr.
Kap. 1371 Etablering av Posten Norge BA
(Tidlegare kapittelnavn: Etablering av særlovselskapet Postverket)
Styrking av eigenkapitalen i Posten Norge BA
Posten Norge BA blei etablert som særlovselskap 1. desember 1996. Ved etableringa fekk Posten ein eigenkapital på 1 720 mill. kr og eit statleg ansvarleg lån på 400 mill. kr, til saman 2 120 mill. kr, som svarer til ein eigenkapitaldel på om lag 40 pst. (eigenkapital og ansvarleg lånekapital sett i forhold til driftsavhengige eigedelar).
Resultatutviklinga for Posten i 1997 viser at Posten truleg vil få eit monaleg dårlegare driftsresultat enn tidlegare venta. Ei vesentleg årsak til resultatsvekkinga er utvidinga av AFP-ordninga ved lønsoppgjeret våren 1997. Denne gav store økonomiske konsekvensar for Posten, dels ved at forpliktingar som allereie har samla seg opp vil auke, og dels ved ein auke av pensjonsforpliktingar som kjem seinare.
Overslag frå Statens Pensjonskasse viser at utviding av AFP-ordninga vil redusere gjennomsnittleg pensjoneringsalder i Posten med 8 månader, med ein auke i dei oppsamla pensjonsforpliktingane på om lag 400 mill. kr. Denne auken må bli dekt av selskapet (framtidige pensjonsforpliktingar vil bli dekte gjennom auke av dei årlege pensjonspremiane i selskapet). Dette vil skje ved utgiftsføring av ei eingongsinnbetaling i 1997 frå Posten til Statens Pensjonskasse. Innbetalinga vil føre til ein reduksjon av driftsresultatet for 1997 som er rekna til 314 mill. kr etter skatt.
Regjeringa legg stor vekt på å unngå uheldige rasjonaliseringstiltak i Posten, med auka behov for nedlegging av postkontor og fare for dårlegare postservice. Det svekte driftsresultatet vil svekkje Postens soliditet. Regjeringa finn det derfor naudsynt med ei styrking av eigenkapitalen i Posten, og foreslår at det blir gitt ei løyving med 300 mill. kr i 1997 på kap. 1371 Etablering av Posten Norge BA, ny post 90 Eigenkapital.
Bruk av restruktureringsmidlar i Posten Norge BA
I St.prp. nr. 2 (1996-97) Om endret tilknytningsform for Postverket og NSBs trafikkdel m.m., er det opplyst at særlovselskapet Postverket (Posten Norge) har ei restruktureringsforplikting rekna til 1 500 mill. kr som følgje av vedtekne endringar i postnettet. Dette er midlar som skulle nyttast til førtidspensjonar, avgangsordningar, kostnader ved auka mobilitet og leigekostnader ved fristilte bygg. Det er vidare opplyst at kostnadene vil bli dekte av staten gjennom tilskot, løyvd over fleire år. Av St.prp. nr. 1 (1997-98) Samferdselsdepartementet går det fram at den totale forpliktinga er redusert til 1 340 mill. kr på bakgrunn av nye utrekningar som viser at kostnadene i samband med restruktureringa av ekspedisjonsnettet blir lågare enn det ein opphavleg rekna med.
Ein del av dei overtallige frå postkontornettet får mellombels arbeid i sorteringsterminalane. Det er i dag òg noko usikkert om Posten vil nytte heile løyvinga på kap. 1371 Etablering av Posten Norge BA, post 70 Tilskot til restrukturering, til omstillingstiltak i postkontornettet. Regjeringa legg derfor til grunn at Posten også kan nytte restruktureringsløyvingane til omstillingstiltak knytt til sorteringsterminalstrukturen. Dette vil styrkje Posten.
Kap. 5612 Renter av lån til Posten Norge BA
(Tidlegare kapittelnavn: Renter av lån til særlovselskapet Postverket)
Post 80 Renter
Posten Norge BA er etablert med eit ordinært statslån og eit statleg ansvarleg lån. Som det går fram av St.prp. nr. 1 Samferdselsdepartementet (1997-98), s. 139, blei det ordinære lånet til Posten redusert frå 2 284 mill. kr til 2 164 mill. kr ved kongeleg resolusjon av 22.08.1997. Det blei også nytta andre rentesatsar i dei opphavlege overslaga enn i dei som seinare er avtalte.
Dette får verknad for rentebetalinga, og Samferdselsdepartementet foreslår derfor at kap. 5612, post 80 Renter, for 1997 blir redusert med 32,0 mill. kr - frå 145,0 mill. kr til 113,0 mill. kr.