Formålet med lova er å fremje rask tilbakeføring av barn som er bortført til utlandet og å førebyggje slik bortføring.

Eit barn skal reknast for bortført etter denne lova dersom det til vanleg er busett i Noreg, men er teke med til, eller vert halde tilbake i, eit anna land i strid med reglane om foreldreansvaret i barnelova. Det er også eit vilkår at

1. departementet handsamar saka som ei bortføringssak etter reglane i Haag-konvensjonen frå 1980 om dei sivile sidene ved internasjonal barnebortføring eller Europarådskonvensjonen frå 1980 om godkjenning og fullbyrding av avgjerder om foreldreansvar og om gjenoppretting av foreldreansvar (heretter kalla ”konvensjonane”)

2. politiet har registrert eit barn som sakna, eller

3. det er oppretta straffesak om barnebortføring.

Som barn skal reknast personar som ikkje har fylt 16 år.

Offentlege ytingar tyder i lova her

1. ytingar etter folketrygdloven, barnetrygdloven, kontantstøtteloven, forskotteringsloven og andre lover som vert administrerte av Arbeids- og velferdsetaten,

2. stønad etter lov 18. desember 2009 nr. 131 om sosiale tjenester i arbeids- og velferdsforvaltningen,

3. bustøtte etter bustøttelova.

Barnebidrag tyder i lova her barnebidrag som vert kravd inn av Arbeids- og velferdsetatens innkrevjingssentral, unntatt bidrag fastsett etter barnevernloven § 9-2.

Dersom departementet handsamar ei sak som ei bortføringssak etter konvensjonane, skal det sende melding om dette til arbeids- og velferdsforvaltninga og Husbanken. I andre bortføringssaker skal det lokale politidistriktet sende melding når det har registrert eit barn som sakna eller det er oppretta straffesak om barnebortføring.

Melding til Husbanken og den kommunale delen av arbeids- og velferdsforvaltninga skal ikkje gje opplysningar om anna enn at eit barn er bortført, personane saka gjeld og endringa i opphaldsstad.

Teieplikt gjeld ikkje for meldingar etter paragrafen her.

Når eit barn er bortført, skal arbeids- og velferdsforvaltninga og Husbanken stanse dei ytingane dei administerer som det ikkje er grunnlag for å utbetale i utlandet. Handsaming og klage følgjer dei vanlege reglane for dei einskilde ytingane.

Barnebidrag skal krevjast inn etter dei vanlege reglane så lenge barnet er bortført, anten det er bortføraren eller den attverande av foreldra som er bidragspliktig. Det kan ikkje krevjast endring av bidraget etter barnelova § 74 første leddet så lenge bortføringa varar.

Når eit barn er bortført til utlandet, kan Arbeids- og velferdsdirektoratet eller eit særskilt utpeika organ i Arbeids- og velferdsetaten heilt eller delvis halde tilbake offentlege ytingar som vert utbetalte til bortføraren sjølv eller til bortføraren på vegne av barnet.

I vurderinga av om ytingar og barnebidrag skal haldast tilbake, skal det mellom anna leggjast vekt på kva dette har å seie for at barnet kan bli ført tilbake, og på risikoen for at barnet og bortføraren vert påført skade. Det skal ikkje treffast avgjerd om å halde tilbake ytingar eller barnebidrag dersom dette må reknast å vere eit uforholdsmessig inngrep ut frå den konkrete situasjonen.

Ved handsaminga av saker etter § 7 kan organet som skal treffe avgjerda, krevje opplysningar frå instansar og personar som er nemnde i folketrygdloven § 21-4 første leddet. Vilkåret er at opplysningane kan kaste lys over grunnlaget for å halde tilbake ytingar og barnebidrag. Før det vert henta inn opplysningar, skal ein vurdere om dei aktuelle opplysningane er naudsynte for avgjerda og om ein ikkje kan skaffe opplysningane på anna vis.

Ein kan til vanleg berre hente inn opplysningar om

1. namn, adresse, alder, slektskap og sivilstatus,

2. staden der barnet og bortføraren oppheld seg og tilhøva som dei lever under,

3. den fysiske og psykiske helsa til barnet og bortføraren og særlege behov og utgifter knytte til helsetilstanden deira,

4. bortføraren si inntekt og økonomi medan bortføringa varar, og

5. tilhøva mellom foreldra og barnet.

Organ som tek del i handsaminga av ei barnebortføringssak, skal gje opplysningar etter paragrafen her av eige tiltak.

Teieplikt gjeld ikkje ved krav om opplysningar etter paragrafen her, og den som gjev opplysningane skal ikkje ha betaling for det.

Dersom opplysningane i saka gjev grunn til det, kan organet som skal treffe avgjerda etter § 7 be om at ein sakkunnig vurderer om det er forsvarleg å halde tilbake ytingar og barnebidrag. Den sakkunnige skal ha tilgang til dokumenta i saka og kan hente inn opplysningar etter § 8. Sakkunnige har krav på godtgjersle for arbeidet sitt og skal få dekt utlegg i samband med saka.

Dersom nye opplysningar eller endringar i den einskilde saka talar for det, skal ein vurdere å gjere nytt vedtak etter § 7. Saka skal i alle tilfelle vurderast på nytt når det har gått to år etter bortføringa og barnet framleis ikkje er ført tilbake.

Pengar som vert haldne tilbake, skal stå på sperra renteberande konto.

Offentlege ytingar skal utbetalast til den som har rett til pengane eller rett til å ta imot pengane på vegne av barnet, når

1. barnet er ført tilbake,

2. det er avgjort rettsleg eller avtalt mellom dei private partane at barnet ikkje skal tilbake,

3. vedtak er gjort om etter § 10, eller

4. det bortførte barnet har fylt 16 år.

Barnebidrag for tidsrom etter at vilkåra i andre leddet bokstavane a til c er oppfylte, vert utbetalt etter dei vanlege reglane om dette. I andre tilfelle skal bidraget utbetalast til sperra konto, også etter at barnet har fylt 16 år, og vert utbetalt til barnet når barnet fyller 18 år.

Ytingar som den attverande av foreldra får utbetalt som representant for eit bortført barn eller på grunn av omsorga for barnet, vert utbetalte i opp til seks månader etter at barnet vart bortført, men i opp til tolv månader dersom den attverande av foreldra framleis har utgifter til omsorga for barnet eller dersom andre særlege grunnar gjer det rimeleg.

Dersom barnebidrag framleis vert kravd inn frå bortføraren etter at utbetaling er stansa etter første leddet, skal bidraget setjast på sperra renteberande konto. Reglane i § 11 tredje ledd gjeld tilsvarande.

Utbetalinga av ytingar etter første leddet og innkrevjing av barnebidrag frå bortføraren skal stansast så snart det er avgjort rettsleg eller avtalt mellom dei private partane at barnet ikkje skal tilbake.

Handsaming og klage ved avgjerder om ytingar til den attverande av foreldra etter paragrafen her, følgjer dei vanlege reglane for ytingane.

Lova gjeld også for saker der ein av foreldra eller begge bortfører til utlandet barn som barnevernet har teke over omsorga for. Barnevernet skal varslast og få høve til å uttale seg etter reglane i forvaltningsloven § 16. Reglane i § 12 i lova her gjeld tilsvarande.

Dersom foreldra er saman om bortføringa kan tiltak etter lova nyttast mot begge.

Ved handsaminga av saker etter §§ 7 til 11 gjeld reglane i forvaltningsloven, med desse særreglane og presiseringane:

1. Både bortføraren og den attverande av foreldra skal reknast som part i saka ved avgjerder etter § 7.

2. Avgjerd om ikkje å halde tilbake ytingar og barnebidrag skal reknast for enkeltvedtak.

3. Forvaltningsloven § 35 gjeld ikkje ved ny vurdering av saker etter § 10.

4. Arbeids- og velferdsetaten og sakkunnige etter § 9 har teieplikt etter reglane i arbeids- og velferdsforvaltningsloven § 7.

5. Avgjerder etter § 7 kan ikkje påklagast, men kan ankast inn for Trygderetten etter reglane i lov 16. desember 1966 nr. 9 om anke til Trygderetten.

Ved innhenting, handsaming og lagring av opplysningar i saker etter §§ 7 til 11 gjeld reglane i personopplysningsloven.

Departementet kan gje forskrifter til utfylling og gjennomføring av lova, mellom anna til

• a) § 4 om meldingar når barn er bortført,

• b) § 7 om når ein skal halde tilbake ytingar og barnebidrag,

• c) § 9 om oppnemning og betaling til sakkundige,

• d) § 11 om sperra konto,

• e) § 12 om ytingar og bidrag til den attverande av foreldra, og

• f) § 15 om handsaming av personopplysningar i saker etter § 7.

Lova gjeld frå den tid Kongen fastset.

Lova gjeld også der barnet vart bortført før lova tok til å gjelde.

Ytingar eller barnebidrag for tidsrom før lova tok til å gjelde, kan ikkje haldast tilbake med heimel i lova.